Ιστορία Καρναβαλιού

24/02/2016
* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλα τα αφιερώματα του All About Limassol (ως ο Επίσημος Οδηγός της Λεμεσού) αποσκοπούν ΜΟΝΟ στο να αναδείξουν τις διαφορετικές πτυχές αυτής της υπέροχης πόλης, με σκοπό να γνωρίζουν όλοι τις μοναδικές Εμπειρίες που προσφέρονται. Σε καμία περίπτωση δεν έχουν διαφημιστικό ή αξιολογικό χαρακτήρα και δεν εξυπηρετούν συμφέροντα Εταιρειών, Δήμων, Οργανισμών ή Ιδιωτών.

Διασκέδαση / Ψυχαγωγία
Κοινωνική Ζωή
Ήθη και έθιμα / Παράδοση

Οι Λεμεσιανοί έχουν τη διασκέδαση στο αίμα τους και αυτό το αποδεικνύει η ιστορία της πόλης. Η γιορτή του καρναβαλιού, η οποία σήμερα προσελκύει χιλιάδες κόσμου από όλες τις πόλεις της Κύπρου, αλλά και από το εξωτερικό, έχει τις ρίζες της στα πανάρχαια χρόνια. Αν και στην αρχική του μορφή αφορούσε μόνο την ελίτ της κοινωνίας, ωστόσο εξελίχθηκε σιγά σιγά σε μία μεγάλη λαϊκή γιορτή.

Οι ρίζες του καρναβαλιού βρίσκονται στην αρχαία Ελλάδα, μέσω της οποίας έφθασαν και στην Κύπρο και συγκεκριμένα στον αρχαίο πολιτισμό της Αμαθούντας. Τα Διονύσια, προς τιμήν του Διόνυσου και τα Αδώνια, προς τιμήν του ημίθεου εραστή της Αφροδίτης  «υπέρκαλλου Θεού» Άδωνη, ήταν 2 αρχαία φεστιβάλ στα οποία μικροί και μεγάλοι λάμβαναν μέρος μεταμφιεζόμενοι. Ιστορικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι η γιορτή του καρναβαλιού συνεχίστηκε κατά τα χρόνια του Μεσαίωνα, της Βενετοκρατίας και της Φραγκοκρατίας, παρά τα αυστηρά, χριστιανικά ήθη της εποχής.

Η πρώτη αναφορά γίνεται από τον Νεόφυτο Έγκλειστο, ο οποίος κατηγορεί στα γραπτά του όσους επιδίδονται στο ειδωλολατρικό ξενόφερτο έθιμο «του κοψίματος της Μούττης της Σαρακοστής». Η δεύτερη έρχεται από τον Κριστόφορι Φύρερ από τη Νυρεμβέργη, που επισκέφθηκε την Κύπρο την Άνοιξη του 1566. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι τις συγκεκριμένες μέρες οι Κύπριοι ευγενείς οργάνωναν λαμπρές γιορτές με παιχνίδια και χορούς.
 
Οι Απόκριες συνέχισαν να γιορτάζονται και κατά τη μακρά περίοδο της Τουρκοκρατίας, αλλά και της Αγγλοκρατίας. Μάλιστα, το 1898 σχηματίστηκε από ιδιώτες το πρώτο  κομιτάτο, που αποφάσισε να βραβεύσει τον καλύτερο μασκαρά με το ποσό των 20 χρυσών φράγκων. Το 1929 πρωτοεμφανίζεται στα καρναβάλια της Λεμεσού ο διαγωνισμός καλλιστείων, με εκλογή της «Βασίλισσας της Ομορφιάς», ένα γεγονός αρκετά ριζοσπαστικό για την εποχή του.
 

Σημαδιακή χρονιά το 1928, όταν οι εργάτες των ορυχείων του Αμιάντου κατεβαίνουν ομαδικά με 25 αυτοκίνητα του μεταλλείου και επικεφαλή της φιλαρμονικής τους τον αρχιμουσικό Γεώργιο Χουρμούζιο, στην παρέλαση της χρονιάς εκείνης, σηματοδοτώντας την αρχή για τη συμμετοχή της εργατικής τάξης στις καρναβαλίστικες εκδηλώσεις.

Λίγα χρόνια μετά, στις αρχές της δεκαετίας του ’30, με τη λειτουργία των κινηματογράφων της Λεμεσού «Γιορδαμλή» και «Ριάλτο» και χάριν στους φιλοπρόοδους ιδιοκτήτες ή διαχειριστές τους, Ιούλιο Γιορδαμλή και Χριστόφορο Μαλακάσα, διοργανώνονται εκεί για τις 3 επόμενες δεκαετίες οι πιο επιτυχημένοι και μαζικοί χοροί, όπου καταργούνται οι κοινωνικές τάξεις, με πλούσιους και φτωχούς να διασκεδάζουν μαζί.
  
Σημαντική πτυχή του καρναβαλιού είναι και η μουσική. Η λεμεσιανή καντάδα στέκει για πολλά χρόνια επάξια δίπλα στην κεφαλλονίτικη, ζακυνθινή και αθηναϊκή καντάδα και πολλοί τη δοξάζουν, ανάμεσα τους οι Γιωργαλέττοι και η Χορωδία Άρη. Το 1925 ο αρχιμουσικός Γεώργιος Χουρμούζιος, που το 1910 δημιουργεί την πρώτη μαντολινάτα, συμμετέχει ανελλιπώς σε καρναβαλίστικες εκδηλώσεις.
  
Το καρναβάλι επέζησε σε εποχές σκοταδισμού και δυνατών θρησκευτικών αντιλήψεων και έγινε πολλές φορές στόχος της εκκλησίας και των κληρικών. Πυρά φυσικά δεχόταν και η πόλη της Λεμεσού, που φιλοξενούσε το «αμαρτωλό» καρναβάλι. Όπως όμως όλα δείχνουν, ακόμη και στις πιο δύσκολες εποχές καταφέρνει να επιβιώνει και να προσελκύει όλο και περισσότερο κόσμο. Δεν είναι τυχαίο που πάντα ακουγόταν δυνατά η φράση, «η φτώχεια θέλει καλοπέραση».

* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα αφιερώματα του Project «Ιστορία της Λεμεσού» παρουσιάζουν υλικό που έχει προκύψει από τις μέχρι στιγμής ιστορικές έρευνες. Τυχόν νέα δεδομένα, ενσωματώνονται στα αφιερώματα αφού επιβεβαιωθούν.

swipe gallery





17941