Οι Ιστορικές Πρωτιές της Λεμεσού

24/02/2016
* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλα τα αφιερώματα του All About Limassol (ως ο Επίσημος Οδηγός της Λεμεσού) αποσκοπούν ΜΟΝΟ στο να αναδείξουν τις διαφορετικές πτυχές αυτής της υπέροχης πόλης, με σκοπό να γνωρίζουν όλοι τις μοναδικές Εμπειρίες που προσφέρονται. Σε καμία περίπτωση δεν έχουν διαφημιστικό ή αξιολογικό χαρακτήρα και δεν εξυπηρετούν συμφέροντα Εταιρειών, Δήμων, Οργανισμών ή Ιδιωτών.

Οικονομία (Εμπόριο, Βιομηχανία, Τουρισμός)
Κοινωνική Ζωή
Πολιτισμός - Τέχνες
Πολιτική Ιστορία
Διασκέδαση / Ψυχαγωγία
Αθλητισμός
Παιδεία
Μεταφορά (Γεφύρια, Δρόμοι, Πλοία, Αυτοκίνητα)

Η Λεμεσός, λόγω του λιμανιού της, ερχόταν ανέκαθεν σε επαφή με άλλους πολιτισμούς που πότιζαν τους κατοίκους της με καινούριες ιδέες και την έκαναν δίοδο για την εξέλιξη όλου του νησιού. Πολλές είναι οι φορές που η Λεμεσός είδε πρώτη ξενόφερτα πράγματα και τα έφερε, μέσω σημαντικών προσωπικοτήτων στη χώρα, για να τα εκμεταλλευτούν όλες οι πόλεις. 
 
Οι πιο σημαντικές είναι οι εξής:
 

1. Το πρώτο διαφημιστικό γραφείο της Κύπρου δημιουργείται στη Λεμεσό, στις αρχές της δεκαετίας του ’30, υπό την επωνυμία «Το Ατελιέ», από τους ζωγράφο -σκιτσογράφο Βίκτορα Ιωαννίδη και Γεώργιο Φασουλιώτη.
 
2. Το 1881 οργανώθηκε πρώτο σε ολόκληρη τη Κύπρο, το νοσοκομείο Λεμεσού. Το νοσοκομείο Λευκωσίας, οργανώθηκε το 1883.
 
3. Ο πρώτος Ελληνοκύπριος Δήμαρχος, Χριστόδουλος Καρύδης, διορίστηκε στη Λεμεσό από τους Άγγλους το 1878, αντικαθιστώντας τον Τούρκο καϊμακάμη και αργότερα εξελέγη παμψηφεί και από τις δύο κοινότητες.
 
4. Το Φεβρουάριο του 1896 η Λεμεσός διοργανώνει τους πρώτους παγκύπριους αθλητικούς αγώνες και σ’ αυτούς επιλέγεται ο πρωταθλητής του ΓΣΟ Αναστάσιος Ανδρέου, για να πάρει μέρος στους πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας της ίδιας χρονιάς ως ο πρώτος Κύπριος ολυμπιακός αθλητής.
 
5. Η αθλήτρια του ΓΣΟ Δομνίτσα Λανίτου μετέχει στους παγκύπριους Αγώνες Στίβου του 1928 ως η πρώτη γυναίκα αθλήτρια της Κύπρου και λαμβάνει μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936, ως η πρώτη γυναίκα αθλήτρια ολόκληρου του ελληνισμού.
 
6. Το 1895 η επαναστατική εφεύρεση του Γερμανού Φυσικού Wilhem Roentgen των ακτινών Χ, που του χάρισε και το βραβείο Νόμπελ, έφθασε για πρώτη φορά στην Κύπρο το 1899, χάρη σε ένα προοδευτικό Λεμεσιανό επιστήμονα, τον γιατρό Σωκράτη Αραούζο.
 
7. Η εθνική παιδαγωγός και λογοτέχνιδα Πολυξένη Λοϊζιάς, δίκαια θεωρείται ως η πρώτη Κύπρια φεμινίστρια που συνέβαλε σημαντικά και πρωτοποριακά στη γυναικεία χειραφέτηση στην Κύπρο. Ανάμεσα σε άλλα σπουδαία έργα της, ίδρυσε το 1897 το πρώτο γυναικείο σωματείο της Κύπρου, «Ένωση των Ελληνίδων», το πρώτο γυναικείο γυμναστήριο «Το Παλλάδιον» και εισήγαγε τη γυναικεία άθληση στα σχολεία.
 
8. Το 1929 στα πλαίσια των εορτών του καρναβαλιού διοργανώνονται τα πρώτα καλλιστεία ομορφιάς, εκλέγοντας ως την πρώτη βασίλισσα της ομορφιάς την Μάρθα Περδίου-Παπαδοπούλου.
 
9. Το πρώτο αυτοκίνητο το οποίο κυκλοφόρησε ποτέ στην Κύπρο ήταν στην πόλη της Λεμεσού, το 1907, όταν ο Δρ. Πιερής έφερε μαζί του από την Γαλλία όπου σπούδαζε, ένα διθέσιο κόκκινο peugeot. 
 
10. Ο πρώτος εναέριος σιδηρόδρομος που κατασκευάστηκε ποτέ στην Κύπρο ήταν στη Λεμεσό στην ομώνυμη περιοχή του «Εναερίου. Τα βαγόνια του εναέριου σιδηρόδρομου άρχιζαν τη διαδρομή τους από τις αποθήκες του εργοστασίου στον Πάνω Αμίαντο και κατέληγαν στη Λεμεσό.
 
11. H πρώτη γυναίκα δικηγόρος της Κύπρου που διετέλεσε μάλιστα και Υπουργός και Γενική Εισαγγελέας είναι η Στέλλα Κακογιάννη-Σουλιώτη (αδελφή του διεθνούς φήμης Λεμεσιανού σκηνοθέτη του κινηματογράφου Μιχάλη Κακογιάννη).
 
12. Πρώτη γυναίκα γιατρός της Κύπρου ήταν η Λεμεσιανή Μαρία Ρούσου (1902-1955). Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, κάτι πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της εποχής εκείνης και άσκησε το επάγγελμα για μερικά χρόνια, μέχρι να παντρευτεί.
 
13. Η πρώτη γυναίκα μαιευτήρας – γυναικολόγος της Κύπρου ήταν η Λεμεσιανή Αριστονίκη Ιωαννίδου, η οποία αφού σπούδασε στην Αθήνα και στο Παρίσι επέστρεψε στην Κύπρο και εξάσκησε το επάγγελμα της από το 1938.
 
14. Το 1926 η μυστική ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου, είχε ανάμεσα στους ιδρυτές και μία γυναίκα, την Κατίνα Νικολάου από Λεμεσό, η οποία μπορεί να θεωρηθεί επάξια επαναστατική μορφή της εποχής της, αλλά και η πρώτη γυναίκα – πολιτικός. 
 
15. Οι αγώνες της Κύπριας γυναίκας για ίσα δικαιώματα και ίσων ευκαιριών εργοδότησης, δικαιώνονται σε μεγάλο βαθμό όταν για πρώτη φορά στα κυπριακά δεδομένα διορίζεται η πρώτη τραπεζική υπάλληλος, η Λεμεσιανή Ελευθερία Μονιάτου (1920).
 
16. Στις τέχνες και συγκεκριμένα στη ζωγραφική, δύο είναι οι πρωτιές της Λεμεσού. Το 1898 διοργανώνεται έκθεση ζωγραφικής με τη συμμετοχή και μίας γυναίκας, πιθανότατα της πρώτης στην Κύπρο, της Ελπινίκης (Κικής) Σώζου. Σημαντική όμως είναι πρωτιά της Λουκίας Νικολαΐδου (1909 - 1994) της πρώτης γυναίκας που σπούδασε ζωγραφική και μάλιστα στην περίφημη Μποζάρ του Παρισιού. Το 1933 παρουσιάζει την πρώτη της ατομική έκθεση, που ήταν και η πρώτη από γυναίκα. 
 
17. Η Ελένη Βασιλείου – Τρεππού γίνεται η πρώτη γυναίκα σοφερίνα της Κύπρου, το 1911, 4 χρόνια μετά την πρώτη άφιξη αυτοκινήτου στη Λεμεσό και γενικά στο νησί.

*Ιδιαίτερες Ευχαριστίες στον κ. Τίτο Κολώτα για την παραχώρηση του αρχειακού υλικού

* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα αφιερώματα του Project «Ιστορία της Λεμεσού» παρουσιάζουν υλικό που έχει προκύψει από τις μέχρι στιγμής ιστορικές έρευνες. Τυχόν νέα δεδομένα, ενσωματώνονται στα αφιερώματα αφού επιβεβαιωθούν.




15697