26150

Ο Λεμεσιανός Ρ. Μιχάλης Virardi εξηγεί πως έγινε περιζήτητος από ΗΠΑ μέχρι Κίνα!

23/02/2018
* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλα τα αφιερώματα του All About Limassol (ως ο Επίσημος Οδηγός της Λεμεσού) αποσκοπούν ΜΟΝΟ στο να αναδείξουν τα διαφορετικά πλεονεκτήματα αυτής της υπέροχης πόλης, με σκοπό να γνωρίζουν όλοι τις μοναδικές Εμπειρίες που προσφέρονται. Σε καμία περίπτωση δεν έχουν διαφημιστικό ή αξιολογικό χαρακτήρα και δεν εξυπηρετούν συμφέροντα Εταιρειών, Δήμων, Οργανισμών ή Ιδιωτών.

Το όνομα μπορεί να το έχεις ακούσει κάπου. Κυκλοφορεί εδώ και χρόνια στην «πιάτσα» και δεν είναι ένα όνομα που μπορείς εύκολα να το προσπεράσεις. Όσο μυστήριο, όμως, κι αν κρύβει το όνομα Virardi, στην προσωπική γνωριμία την παράσταση κερδίζει το χαμόγελο. Ο Μιχάλης R. Virardi είναι ένας Λεμεσιανός, με κάτι από Ιταλία, που φαίνεται πως το έχει γραμμένο στο DNA του να καινοτομεί. Άλλωστε, ο περίφημος εναέριος σιδηρόδρομος, μια από τις πιο καινοτόμες αναπτύξεις που έγιναν τον 20ο αιώνα στην πόλη, συνδέεται άμεσα με την ιστορία της οικογένειάς του. Δημιουργώντας μια επιχείρηση διεθνούς εμβέλειας με έδρα την πόλη του, τη Λεμεσό, ο Μιχάλης καταπιάνεται με πολλές καινοτόμες ιδέες, κερδίζοντας τις εντυπώσεις και την εκτίμηση μεγάλων επιχειρήσεων, από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Χονγκ Κονγκ.

Το να κάνει καλά τη δουλειά του είναι μόνο ένα μέρος της επιτυχίας του. Αυτό στο οποίο πραγματικά ξεχωρίζει ο Μιχάλης, είναι ο τρόπος με τον οποίο δίνει αξία στη δουλειά του, στα μάτια των άλλων. Η ικανότητά του αυτή — να προβάλλει εκείνα τα προτερήματα που σε κάνουν να αναγνωρίζεις πόσο σημαντικό είναι κάτι — τον έφερε δίπλα σε μια ομάδα από γνωστούς Λεμεσιανούς, που καταπιάστηκαν με τη δημιουργία του branding της πόλης τους. Με τον ίδιο ενθουσιασμό και πάθος που έχτισε την εικόνα της προσωπικής του επιχείρησης, λοιπόν, ο Μιχάλης δέθηκε με το όραμα για το χτίσιμο της εικόνας της πόλης, για την ανάδειξη της πραγματικής αξίας της, στα μάτια τόσο των ξένων, όσο και των ντόπιων. Και όταν ο άνθρωπος που περνά τη μισή του ζωή σε μεγάλες μητροπόλεις του κόσμου, αποκαλεί τη Λεμεσό «παράδεισο στη γη», αν μη τι άλλο αξίζει να μάθεις το γιατί.

Πριν 90 χρόνια ο παππούς Giovanni Virardi έφτασε στην Κύπρο ως ο μηχανικός που επέβλεπε την κατασκευή του εναέριου σιδηροδρόμου, που μετέφερε το μετάλλευμα από το ορυχείο αμιάντου στο Τρόοδος, μέχρι την παραλία της Λεμεσού. Ο πατέρας του Μιχάλη, Ρολάνδος Τζ. Virardi, μετά τις σπουδές στο American University of Beirut του Λιβάνου, ένα υψηλού επιπέδου πανεπιστημίου, του οποίου απόφοιτοι είναι ηγετικές μορφές κρατών και επιχειρήσεων σε όλο τον κόσμο, επέστρεψε στην Κύπρο και άρχισε να ασχολείται με το εμπόριο. «Την αρχή την έκανε με 5 λίρες, με εγγυητή τον παππού μου, τον Μιχαλάκη Κότσαπα», λέει ο Μιχάλης, ανατρέχοντας στην ιστορία της οικογένειας και το ξεκίνημα της οικογενειακής επιχείρησης που εμπορεύεται εξοπλισμούς κουζίνας.

Τα τελευταία χρόνια ο Μιχάλης γυρίζει όλο τον κόσμο, όντας ένας ανερχόμενος ομιλητής σε σεμινάρια επιμόρφωσης υπαλλήλων και στελεχών επιχειρήσεων. Οι ζωντανές αναμεταδόσεις των εργαστηρίων, σεμιναρίων και συμβουλών του μέσω social media,, από όπου κι αν βρίσκεται, είναι κάτι που τον χαρακτηρίζει.

Γέννημα θρέμμα της περιοχής Αγίας Ζώνης, ο ίδιος ο Μιχάλης, έζησε τη Λεμεσό στο πέρασμά της στη νέα εποχή. Το όνομα της οικογένειας ήταν ήδη γνωστό, αφού η επιχείρηση του πατέρα πήγαινε όλο και καλύτερα από χρόνο σε χρόνο. Γνωστό είχε γίνει και το όνομα του αδερφού του, Τζιοβάνι Ρ. Virardi, που έκανε ένα αξιόλογο πέρασμα από την Εθνική Ομάδα Καλαθόσφαιρας της Κύπρου.

«Κάποτε ο παππούς μου βρέθηκε στο δικαστήριο και ο δικαστής του είχε ζητήσει να καθίσει, απειλώντας να τον τιμωρήσει, μόνο που εκείνος ήδη καθόταν. Τόσο ψηλός ήταν», αφηγείται.

Ο Μιχάλης έμεινε στην εταιρεία που έστησε ο πατέρας του για 15 χρόνια. Αφοσιώθηκε σε αυτήν με πολλή θέρμη και δούλευε θέτοντας ολοένα ψηλότερους στόχους για τον εαυτό του. Αναζητώντας τρόπους συνεχούς βελτίωσης του τρόπου δουλειάς και ανάπτυξης της επιχείρησης, άρχισε να εντοπίζει όλα εκείνα τα μικρά ή μεγαλύτερα μυστικά που μπορούσαν να δώσουν περαιτέρω ώθηση.

Αυτά τα μυστικά εξελίχθηκαν σε μια ολόκληρη κοσμοθεωρία για τον τρόπο δουλειάς, που σήμερα τη μοιράζεται μέσα από σεμινάρια σε κορυφαίες εταιρείες ανά τον κόσμο. Έτσι, έφτιαξε ένα επάγγελμα στα μέτρα του, απόλυτα ταιριαστό στο χαρακτήρα του, αποτελώντας μοναδική περίπτωση σε ολόκληρη την Κύπρο. Εκπαιδευτής, συγγραφέας και ομιλητής, όπως περιγράφει και η επαγγελματική κάρτα του, ο Μιχάλης αποτελεί κατηγορία από μόνος του.

«Ο πρώτος μου μέντορας ήταν σίγουρα ο πατέρας μου. Βέβαια, ο πατέρας μου δεν είχε τις θεωρητικές γνώσεις, το πλαίσιο των κανόνων».

«Για 4 χρόνια δεν είχα πάει ούτε ταξίδι, ούτε διακοπές. Είχα αφοσιωθεί στο να πετύχω τους στόχους που είχα θέσει στον εαυτό μου», θυμάται ο Μιχάλης, κάνοντας μια αναδρομή στην πορεία που τον έφερε σε αυτό που είναι σήμερα.

Η εμπειρία της ομιλίας του Jeffrey Gitomer, διεθνώς αναγνωρισμένου sales manager, του άλλαξε τη ζωή: «Τον άκουσα να μιλάει στην Αμερική και έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Είπα ότι θέλω να γίνω σαν αυτόν. Τον ρώτησα στο τέλος τι θα έπρεπε να κάνω για να γίνω ό,τι και ο ίδιος.

Μου είπε ότι θα πρέπει για 10 χρόνια να μελετώ πάνω σε αυτό που θέλω να πετύχω. Έτσι, μου είπε, σε 5 χρόνια θα είμαι αναγνωρισμένος στη χώρα μου και σε 10 χρόνια σε διεθνές επίπεδο. Πήρα τα βιβλία του, άκουγα τις κασέτες του στο αυτοκίνητο και σε μερικές περιπτώσεις δάκρυζα με τις οδηγίες του».

Αμέσως μετά τη γνωριμία αυτή, άρχισε να εφαρμόζει το πρόγραμμα σεμιναρίων επιμόρφωσης προσωπικού στην οικογενειακή επιχείρηση. «Έκαναν όλοι σεμινάρια, από τη διεύθυνση μέχρι την καθαρίστρια. Κάθε Δευτέρα, για 7 χρόνια έκανα σεμινάρια των 20 – 30 λεπτών σε groups. Κάποτε έκαναν ψηφοφορία για να σταματήσουν τα σεμινάρια. Έχασαν όμως», εξηγεί γελώντας.

Ακόμα κι αν διαφωνήσεις μαζί του ή αμφισβητήσεις όσα λέει, η συζήτηση με τον πληθωρικό Μιχάλη Ρ. Virardi, που μιλάει με πάθος και ζωντάνια, με εκφραστικότητα και περιγραφικές χειρονομίες, είναι πάντα μια εμπειρία.

Δεν υπάρχει τίποτα που να σε απογοητεύει;
Το μότο μου είναι ότι όλα μπορούν να αντιστραφούν. Ακόμα κι αν κάτι πάει στραβά, είναι μόνο μια μέρα και όχι όλη σου η ζωή. Μια κακή μέρα ήταν, σίγουρα, όταν ο γιατρός έκανε λάθος και μου είπε ότι έχω καρκίνο. Είχα πάει για εξετάσεις πριν 6 χρόνια και μου είπε ότι φαινόταν να έχω καρκίνο. Έμεινα για 3 ημέρες με την εντύπωση αυτή και μέχρι να περάσουν, όσο και να ήθελα να είμαι χαμογελαστός, δεν μπορούσα.

Είχα φοβηθεί πολύ. Κατέβηκα στην παραλία και περπατούσα και σκεφτόμουν. Δεν ήθελα να χάσω τη ζωή μου, αγαπώ πολύ τη ζωή.

Το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να ελπίζω να κάνει λάθος ο γιατρός. Όμως ο γιατρός μιλούσε με σιγουριά γι’ αυτό που έλεγε, πήγαινα καιρό κοντά του, ήταν και της Γερμανίας και του είχα εμπιστοσύνη.

Κάθε συζήτηση με τον Μιχάλη περιλαμβάνει και μια χιουμοριστική ιστορία, όπως το «ανέκδοτο» με τις επαγγελματικές του κάρτες, που σπάνια μοιράζει πια σε κόσμο, αφού κοστίζουν τετραπλάσια από εκείνες που τύπωνε αρχικά.

Δεν ήταν και τόσο τραγικό, όμως. Όταν πέρασαν οι 3 μέρες και έμαθα ότι δεν έχω καρκίνο, όλο αυτό τελείωσε. Το δύσκολο είναι όταν κάποιος έχει καρκίνο και πρέπει να παλέψει με αυτό. Οι άσχημες μέρες ξεπερνιούνται. Το ζήτημα είναι το πως αντιμετωπίζεις το καθετί. Ό,τι και να γίνει, οι μέρες θα περάσουν, θα ξυπνήσεις, θα πας θάλασσα, θα πας στο γυμναστήριο και θα είσαι καλά.

Πάντα είχες τόσο θετική στάση στη ζωή σου;
Έτσι φαίνεται, αν και δεν το ήξερα. Πρόσφατα μου θύμισε ένας φίλος, ο Κρίστης Ποταμίτης, ένα γράμμα που του έστειλα το 1994 από τη Γερμανία, όταν μάθαινα γερμανικά και του περιέγραφα με ενθουσιασμό την εμπειρία μου εκεί, με 4 από τις 6 σελίδες μόνο θετικές εντυπώσεις και σχόλια. Με αυτό το παλιό γράμμα, μου τόνισε και ο Κρίστης ότι πάντα έτσι ήμουν.

Το πάθος με το οποίο μιλάς είναι φτιαχτό;
Όχι, δεν είναι φτιαχτό, έτσι είμαι ακόμα και μετά από πολλές ώρες σεμιναρίων. Το νιώθω αυτό που κάνω και μου βγαίνει ο ενθουσιασμός. Γι’ αυτό και έχω πει όχι σε προσφορές για συνεργασία με μεγάλα ποσά, επειδή δεν πίστευα σε αυτό που μου πρότειναν.

Ο Μιχάλης δε δίστασε να δοκιμάσει διάφορα στη ζωή του — ακόμα και το modelling, σε πολύ μικρή ηλικία — μέχρι να βρει αυτό που πραγματικά αγαπά.

Η θετική στάση είναι κάτι που το καλλιέργησες σαν εργαλείο στον εαυτό σου;
Δεν μπορεί να είναι εργαλείο, γιατί κάποια στιγμή θα σου ξεφύγει, θα πέσει η μάσκα και θα βγει ένας άλλος εαυτός. Η θετικότητα είναι κομμάτι του εαυτού μου, το νιώθω. Είμαι αυτό γιατί το απολαμβάνω. Όταν δεν απολαμβάνω κάτι, τότε το αλλάζω.

Ο πατέρας μου μού είχε πει ότι κάθε μέρα έχω 2 επιλογές: είτε να είσαι θετικός, είτε πολύ θετικός. Πιστεύω ότι το θετικό έλκει τον κόσμο περισσότερο.

Και γιατί υπάρχει τόση αρνητική φόρτιση στην επικαιρότητα, στις ειδήσεις κλπ.;
Θα άρεσε στον κόσμο να ακούσει κάτι θετικό, αντί για τα αρνητικά που έχουμε συνηθίσει. Για παράδειγμα, με αφορμή και τις εκλογές, εγώ, σαν πολίτης, θα συμβούλευα τον Νικόλα Παπαδόπουλο να αναγνωρίσει δημόσια 2 -3 θετικά που έκανε ο Νίκος Αναστασιάδης και να τα επιβραβεύσει, ζητώντας να τον διαδεχθεί στο αξίωμα, αντί να είναι στις πλείστες των περιπτώσεων αρνητικός. Ο Μαλάς, για παράδειγμα, ήταν πιο ήπιος στην αντιμετώπιση του αντιπάλου του.

«Είσαι υπεύθυνος για τη θετική ανάμνηση που αφήνεις...»

Ποια ήταν η πρώτη σου δουλειά;
Με είχε πάρει ο Νίκος Κίρζης να εκπαιδεύσω την ομάδα του για το σπα που είχε ανοίξει τότε. Ήταν ο πρώτος που πίστεψε σ’ εμένα και μου έδωσε την ευκαιρία να αρχίσω τη δική μου δουλειά. Στη συνέχεια με στήριξε ο Αριστοδήμου, από την Πάφο, στην εταιρεία του οποίου ξεκινήσαμε με 1 σεμινάριο και καταλήξαμε με 30. Είναι σημαντικό να είσαι καλός σε αυτό που κάνεις, όχι απαραίτητα ο καλύτερος. Δε μου αρέσει να λέει κάποιος ότι είναι ο καλύτερος. Σημασία έχει να είσαι ο πιο άμεσος, ο πιο γρήγορος, αλλά και πολύ καλός γνώστης του αντικειμένου σου.

Στα δίδαξαν οι σπουδές σου αυτά;
Κάποια πράγματα, ναι, γιατί σπούδασα διοίκηση επιχειρήσεων, αλλά είχα πάρει και μαθήματα ψυχολογίας και γνωρίζω κάποια πράγματα, όπως για το πείραμα με τα σκυλιά του Παβλόφ (που τα είχαν μάθει να περιμένουν φαγητό σε συγκεκριμένες ώρες). Αυτές οι γνώσεις με βοήθησαν μετά και στα σεμινάρια, ενώ οι γνώσεις που πήρα σε σχέση με τις επιχειρήσεις, όχι και τόσο, γιατί στο μεταξύ άλλαξαν πολλά.

Ξέρεις, λοιπόν, να χειραγωγείς τον κόσμο, μέσω της ψυχολογίας;
Όχι, δεν είναι αυτό που κάνω. Στα σεμινάρια φροντίζω και την παρουσία μου στο βήμα, αλλά και να δημιουργήσω συναίσθημα. 

Το βιβλίο του «Η κρίση θέλει κρίση» έκανε τόσο εντυπωσιακές πωλήσεις, ώστε ακόμα και για τον ίδιο ήταν έκπληξη το γεγονός ότι εξελίχθηκε σε best seller.

Στις πωλήσεις, το σημαντικό είναι να κερδίσεις την εμπιστοσύνη του συνομιλητή σου, να τον ακούσεις, να κάνεις τις σωστές ερωτήσεις πρώτα και να έχεις συμβουλευτικό ρόλο απέναντί του. Αν με ρωτήσεις «πόσο στοιχίζει αυτό» και σου πω αμέσως μια τιμή, τότε δε θα μπορέσω να κάνω πώληση. Αν, όμως, ρωτήσω κάποια πράγματα, μάθω τις ανάγκες σου και σου προτείνω ένα προϊόν που όντως θα ανταποκρίνεται σε αυτές, τότε θα σε έχω κερδίσει.

Πρέπει να δώσεις να καταλάβει ο άλλος την αξία του προϊόντος σου. Αν το παρουσιάσεις με γνώμονα τις ανάγκες του, τότε δε θα τον ενδιαφέρει και τόσο η τιμή. Αν κάτι τον εξυπηρετεί, οποιαδήποτε τιμή θα του φαίνεται ικανοποιητική.

Πουλάς καλά τον εαυτό σου;
Δε μου αρέσει η λέξη «πουλώ». Δεν ταιριάζει σε αυτό που κάνω και σε αυτό που είμαι. Δεν πουλάς, αλλά κάνεις το προϊόν σου τόσο ελκυστικό, ώστε να έρχεται κάποιος από μόνος του κοντά σου. Το πιο σημαντικό είναι να δημιουργήσεις καλό υλικό, ώστε μέσα από αυτό να μπορεί να καταλαβαίνει ο κόσμος ποιος πραγματικά είσαι.

Τα πρώτα επιχειρηματικά βήματα του Μιχάλη έγιναν δίπλα στον πατέρα του και πρώτο του μέντορα, Ρολάνδο Τζ. Virardi, και στον αδερφό του Giovanni.

Η προσπάθεια που καταβάλλεις, λοιπόν, δεν είναι για να πουλήσεις;
Η προσπάθεια είναι να στήσεις καλά την ιστοσελίδα σου, την εικόνα σου, να κάνεις τον κόσμο να καταλάβει τι προσφέρεις. Έχουν έρθει σημαντικοί συνεργάτες κοντά μου, επειδή έχουν δει το υλικό που έχω στην ιστοσελίδα μου.

Ο πατέρας μου έλεγε ότι κάποιος μπορεί να έχει να πει για σένα κάτι θετικό, κάτι αρνητικό ή τίποτα. Το αρνητικό και το τίποτα είναι ζημιά.

Είσαι υπεύθυνος για τη θετική ανάμνηση που αφήνεις πίσω σου. Έτσι προωθώ τη δουλειά μου. Μπορεί τελικά κάποιος να μην αγοράσει αυτό που πουλάς, αλλά και πάλι μπορείς να κερδίσεις τον πελάτη σου, με την τιμιότητα, με το ενδιαφέρον και την ευθύτητά σου.

Γι’ αυτό προσέχεις και την εμφάνισή σου;
Ναι, πάντα φροντίζω να είμαι καλοντυμένος. Για τον ίδιο λόγο είχα πάει μια φορά σε ένα σεμινάριο με κοντό παντελόνι και αμέσως μετά άλλαξα για να δει τη διαφορά το κοινό, ενώ έλεγα τα ίδια πράγματα.

Από την επίσκεψή του στο Χονγκ Κονγκ για μια από τις μεγαλύτερες επιχειρηματικές του συνεργασίες.

Οι φωτογραφίες, τα βίντεο, η φωτογραφία στα βιβλία σου, δεν αποσκοπούν στο να πουλήσεις;
Όλα αυτά δίνουν αξία στη δουλειά μου και κάνουν κάποιον να θέλει να αγοράσει τις υπηρεσίες μου. Δε χρειάζεται να προσπαθείς για να πείσεις κάποιον να αγοράσει, αν έχεις στήσει σωστά την εικόνα σου. Η Henley & Partners πλήρωσε ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό, ακριβώς επειδή είχαν δει μια ομιλία μου στην ιστοσελίδα μου, για παράδειγμα.

Θεωρείς, λοιπόν, ότι η πίεση για να πουλήσεις κάτι είναι κακή;
Ναι, δεν είναι σωστή η πίεση. Και η εκκλησία πουλάει τον εαυτό της, χτυπώντας την καμπάνα κάθε Κυριακή, αλλά χρειάζεται να το κάνει κάπως αλλιώς, πιο σωστά, να μιλήσει τη γλώσσα που καταλαβαίνει ο κόσμος σήμερα, να βοηθήσει να καταλάβει κανείς τι πραγματικά πρεσβεύει. Αν κυνηγάς κάποιον για να του πουλήσεις, δε θα έχεις το επιθυμητό αποτέλεσμα. Δεν πρέπει να είναι κυνηγός, αλλά ψαράς.

Οι συνεργασίες σου σε ποιες χώρες έχουν φτάσει;
Έχω συνεργασία με Αμερική, ενώ έρχονται και άτομα από Ελβετία και Ιρλανδία για τα σεμινάρια αυτά. Το όνειρό μου ήταν πάντα η Αμερική, βέβαια, και χάρηκα πολύ όταν έγινε η συνεργασία. Εκ των υστέρων, μου είπαν ότι είχα κάνει την προσφορά με το ψηλότερο κόστος, αλλά και πάλι θέλησαν να συνεργαστούν, χωρίς να ζητήσουν έκπτωση.

Το να κοστολογείς ακριβά τη δουλειά σου, αυξάνει την αξία σου;
Όχι πάντα. Την πρώτη φορά που θα έκλεινα μια δουλειά, ζήτησα μια τιμή που θεωρήθηκε από τον τότε πιθανό εργοδότη μου υπερβολική για κάποιον που μόλις ξεκινούσε. Έτσι δεν προχώρησε η συνεργασία.

Ο πατέρας μου μού είχε πει ότι αν βάλεις την τιμή σου χαμηλά και είσαι καλός, δε θα ανεβεί ποτέ, αλλά αν την βάλεις ψηλά και δεν είσαι καλός, τότε θα πέσει. Μου είπε, λοιπόν, να έχω ψηλή τιμή, να είμαι καλός στη δουλειά και να έχω υπομονή μέχρι αυτό να αναγνωριστεί.

Τελικά ήρθε κλείσαμε τη συμφωνία με μια άλλη εταιρεία, στην ίδια εκείνη τιμή. Και σήμερα ακόμα, την ίδια τακτική ακολουθώ. Δε θα ρίξω την τιμή λόγω πιέσεων.

Μπορεί κάποιος να μη ρίξει τις τιμές του εν μέσω κρίσης;
Η κρίση θέλει κρίση. Ακούω 8 όχι και 2 ναι στην παρούσα φάση στην Κύπρο, αλλά προτιμώ να είναι έτσι, λίγοι και καλοί, ώστε να αφιερώνω χρόνο και να προετοιμάζω όσο το δυνατόν καλύτερα τη δουλειά μου. Επίσης, το θεωρούσα άδικο και για τους πελάτες μου στο εξωτερικό, να πληρώνουν τριπλάσια από αυτούς στην Κύπρο.

Στο εξωτερικό συστήνεσαι ως Λεμεσιανός από την Κύπρο;
Ο πατέρας μου έλεγε να συστήνομαι ως Michael Rolando Virardi και να τους αφήνω να νομίζουν ότι είμαι Ιταλός γιατί «μερικές φορές, εμάς τους Κύπριους δε μας υπολογίζουν». Βέβαια, δε θα μπορούσα ποτέ να περάσω για Ιταλός, γιατί δεν ξέρω καθόλου ιταλικά. Προσωπικά, εγώ νιώθω περισσότερο Λεμεσιανός και Κύπριος, παρά Ιταλός.

Στην Αμερική, όταν λέω ότι είμαι από την Κύπρο, νομίζουν ότι μιλώ για κάποιο δέντρο (cypress στα αγγλικά σημαίνει κυπαρίσσι). Ακόμα και αυτοί που ξέρουν τι είναι η Κύπρος, δεν την υπολογίζουν, φυσικά.

Κάποια στιγμή μου είχε πει ένας Αμερικανός επιχειρηματίας (ο οποίος είχε δείξει ενδιαφέρον να γίνει και μέτοχος στην εταιρεία μου) ότι θα έπρεπε να μετακομίσω είτε στη Νέα Υόρκη, είτε στο Λονδίνο. Είχα την ευκαιρία, αλλά δεν το έκανα. Έχω πολλές ευκαιρίες να ταξιδεύω στο εξωτερικό και στη Νέα Υόρκη, που ήταν το όνειρό μου, και δε θα ήθελα να αφήσω την οικογένειά μου.

Την πρώτη φορά που μίλησα σε διοργάνωση του Swiss Education Group στο εξωτερικό με παρουσίασαν πολύ ουδέτερα. Αν ήμουν από Καναδά ή από Λονδίνο, η ανακοίνωση ίσως να ήταν θριαμβευτική, με έμφαση και στο όνομα και στη χώρα προέλευσης. Τη δεύτερη φορά, όταν μου είχαν δώσει και τη σουίτα του Freddie Mercury για να μείνω (στην οποία το κάθε βράδυ κοστίζει πολύ περισσότερο από όσο χρέωνα εγώ), με ανακοίνωσαν πανηγυρικά, με το πλήρες όνομα, ιδιότητα και χώρα προέλευσης. Είναι πολύ πιο δύσκολο να βγαίνεις και να πολεμάς από μια χώρα τόσο μικρή, όσο η Κύπρος.

Τι ήταν η «επιχείρηση branding» στη Λεμεσό;

Στα μισά του 2011, 7 επιχειρηματίες της Λεμεσού, που μοιράστηκαν ένα κοινό όραμα για το μέλλον της πόλης, συναντήθηκαν για να ακολουθήσουν τις συμβουλές του εμπειρογνώμονα Peter Economides σε θέματα προβολής και προώθησης μιας πόλης, ώστε να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για να αδράξει η Λεμεσός ευκαιρίες, εν μέσω οικονομικής κρίσης. Χρίστος Μουσκής, Κώστας Γαλαταριώτης, Σπύρος Σπύρου, Κώστας Λανίτης, Αλέξανδρος Τσουλόφτας, Μιχάλης Λοϊζίδης, Μιχάλης Ρ. Virardi, πετυχημένος στον τομέα του ο καθένας, συναντήθηκαν με σκοπό να αναγνωρίσουν και να εφεύρουν τους τρόπους για να αναδείξουν την πραγματική αξία της πόλης αυτής.

«Ξέραμε ποια είναι τα πλεονεκτήματα της πόλης, αλλά δεν ξέραμε πώς να τα ιεραρχήσουμε και πώς να τα προβάλουμε οργανωμένα και με τρόπο τέτοιο που να έχει όφελος για τη Λεμεσό», εξηγεί o Μιχάλης.

Σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές, οι επιχειρηματίες αυτοί κατέβαλαν ένα ποσό ύψους €100 χιλιάδων για τη συνεργασία με τον Peter Economides. «Η προσπάθεια έμεινε στη μέση για διάφορους λόγος, όπως ότι δεν είχαμε υπολογίσει πως, για να προχωρήσει κάτι τέτοιο, χρειαζόμασταν και περίπου €1 εκατομμύριο για την παραγωγή υλικού», προσθέτει. «Δεν αποτύχαμε στην προσπάθεια εκείνη. Έγινε μια καλή αρχή για τη δημιουργία του branding, της εικόνας της Λεμεσού», καταλήγει.

Τελικά τι είναι το branding;
Είναι κάτι παρεμφερές με το marketing. Έχει να κάνει με το κατά πόσο, αλλά και με το πώς σε γνωρίζει κάποιος, ή σε έχει συνδέσει στο μυαλό του. Στην ουσία είναι η ταυτότητά σου.

Αν έχεις μια ταυτότητα, δηλαδή, μπορείς να κάνεις branding με αυτή;
Αν έχεις μια ταυτότητα θα κάνεις branding, θα χτίσεις μια στρατηγική. Αν δεν έχεις ταυτότητα, θα πρέπει να την δημιουργήσεις. Αυτό θα το πετύχεις μόνο με τη δημιουργία εξαιρετικού υλικού, που θα βασίζεται σε όλα τα πλεονεκτήματα της πόλης.

«Η αρχή και το τέλος είναι η παραγωγή του σωστού υλικού, που θα έχει μια συνοχή, θα δημιουργεί ένα μύθο, μια ιστορία, μια ταυτότητα».

Το να έχεις συγκεκριμένη ταυτότητα, βοηθά το branding;
Όλα παίζουν ρόλο. Έχει σημασία η εικόνα που βγάζεις προς τα έξω. Όταν άρχισα να συνεργάζομαι με την KommiGraphics, μια ελληνική εταιρεία σχεδιασμού, και μου ανέλυαν τη χρήση κάθε χρώματος ή ακόμα την επιλογή της γραμματοσειράς στην ιστοσελίδα μου, δεν περίμενα ότι θα είχαν τόση βαρύτητα.

Το branding θέλει πολλή δουλειά για να χτιστεί, όμως, και θέλει προσοχή στη λεπτομέρεια. Γιατί από τη μία είναι η δυσκολία του να χτιστεί ένα brand και από την άλλη είναι να κάνεις ξεκάθαρη στη συνείδηση του καθενός αυτή την ταυτότητά σου.

Το σημαντικότερο είναι, ίσως, να μένεις πιστός στις αξίες που πρεσβεύεις. Αν, τελικά, κάποιος δεν είναι ικανός να το πετύχει αυτό, θα πρέπει να ζητήσει βοήθεια από τους ειδικούς.

Είναι εύκολο να χτιστεί το branding μιας πόλης, όπως η Λεμεσός;
Όχι, δεν είναι εύκολο και το έδειξε και η προσπάθεια που είχαμε κάνει το 2011. Η αρχή και το τέλος είναι η παραγωγή του σωστού υλικού, που θα έχει μια συνοχή, θα δημιουργεί ένα μύθο, μια ιστορία, μια ταυτότητα. Είναι αυτό που κάνει το All About Limassol (ως η Επίσημη Πηγή Προβολής της Λεμεσού) και το κάνει μάλιστα πολύ σωστά από την ημέρα που ξεκίνησε και μάλιστα το καταφέρνει με πολύ χαμηλό κόστος.

Ζώντας καθημερινά όλα τα πλεονεκτήματα της Λεμεσού, ο Μιχάλης ξέρει ότι αξίζει σε αυτή την πόλη και στους ανθρώπους της να αναγνωρίσουν και να αναδείξουν ακόμα περισσότερο τη μοναδικότητά της.

Είδαμε να βγαίνουν από το All About Limassol μερικά εξαιρετικά βίντεο, όπως εκείνο που παρουσίαζε τις 2 όψεις της Λεμεσού, και της χαλάρωσης και της έντονης διασκέδασης, που συμπυκνώνουν πραγματικά την εικόνα της πόλης, δημιουργούν συναισθήματα και εντυπώσεις.

Γι’ αυτό και βγάζω το καπέλο σε αυτό που κάνει το All About Limassol, γιατί ξέρω και από τη δική μου δουλειά ότι δεν είναι εύκολη υπόθεση αυτό.

Πιστεύεις ότι, στην περίπτωση της Λεμεσού, υπάρχει η αξία που θα γίνει περιεχόμενο του branding;
Δεν είμαι ειδικός στο branding πόλεων ή χωρών. Για το σκοπό αυτό είχε έρθει πριν κάποια χρόνια στη Λεμεσό ο ειδικός, ο Peter Economides, και είχε γίνει μια πρώτη προσπάθεια. Θεωρώ, όμως, ότι για να υπάρχει τόσος κόσμος που έρχεται και ξαναέρχεται στη Λεμεσό, τόσοι Ρώσσοι που επιλέγουν να μείνουν μόνιμα εδώ, τότε μάλλον υπάρχει αξία.

Όταν κάποιοι στο εξωτερικό με ρωτούν για τον τόπο μου, τους δείχνω μια φωτογραφία μου στη θάλασσα, να κολυμπώ χειμώνα. Ποιος άλλος, σε ποια χώρα του κόσμου, μπορεί να το κάνει αυτό όλο τον χρόνο, να πηγαίνει στη θάλασσα από το πρωί, να γυμνάζεται και στις 8:30 να είναι στη δουλειά του; Σε άλλες χώρες, μετά τη δουλειά, για παράδειγμα, έχουν μόνο μία επιλογή, να πάνε σε pubs, γιατί δεν προλαβαίνουν να πάνε σπίτι τους να αλλάξουν και να ξαναβγούν. Εμείς θα πάμε σπίτι και έχουμε το χρόνο να συνεχίσουμε όπου θέλουμε.

Η άσκηση και το τρέξιμο είναι κομμάτι της πρωινής του ρουτίνας, επομένως η συμμετοχή του στο Μαραθώνιο Λεμεσού ήταν φυσική εξέλιξη.

Η Λεμεσός για εμένα είναι παράδεισος: μικρές αποστάσεις, ηρεμία (αν δεις την ταχύτητα με την οποία περπατά ο κόσμος σε πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, καταλαβαίνεις πόσο αξίζει αυτό που έχουμε εδώ), μια πόλη απαιτητική που δε σε εξουθενώνει, όμως. Όσο για τους ξένους, σίγουρα έχουν βρει εδώ μια στρατηγική βάση για οικονομική δραστηριότητα ανάμεσα σε 3 ηπείρους και πρέπει να το αναδείξουμε και αυτό.

Γι’ αυτό, αυτό που κάνει το All About Limassol είναι πολύ μεγάλο έργο, με τεράστια οφέλη για την πόλη και τον κόσμο της, γιατί μαζί με τους ξένους μαθαίνουμε κι εμείς οι Λεμεσιανοί τον τόπο μας, από μονοπάτια φύσης και αξιοθέατα, μέχρι χώρους διασκέδασης.

Είναι εργαλείο για τους ντόπιους πρώτα ο Επίσημος Οδηγός της Λεμεσού, δηλαδή;
Ναι, το πιστεύω με απόλυτη βεβαιότητα αυτό. Και φαίνεται ότι υπάρχουν ακόμα αρκετοί που δεν το ξέρουν, επομένως είναι πολλοί αυτοί που θα ανακαλύψουν το επόμενο διάστημα τη χρησιμότητά του και πρέπει να είμαστε περήφανοι ως Λεμεσιανοί για αυτό.

Γιατί είναι χρήσιμο να χτίσει το δικό της branding η πόλη;
Γιατί όλοι επωφελούνται από αυτό. Έρχονται επισκέπτες στη Λεμεσό, μένουν στα ξενοδοχεία μας, μετά θα έρθουν να φάνε και να πιούν το ποτό τους, τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία θα ανεφοδιαστούν από την ντόπια αγορά, θα προσλάβουν προσωπικό, θα βάλουν διαφημίσεις, θα κινηθεί και το κομμάτι των Μέσων και όλα κάνουν κύκλο. Αλλά και ο ντόπιος που θα ενημερωθεί από το All About Limassol για ένα μονοπάτι της φύσης, για παράδειγμα, και θα βάλει την οικογένειά του στο αυτοκίνητο, θα βάλει και βενζίνη, θα πάει στην ύπαιθρο και θα επιλέξει μετά και μια ταβέρνα σε χωριό για φαγητό, πάλι θα κινήσει την οικονομία.

Το όφελος στην οικονομία από το branding είναι άμεσο. Οι επιχειρηματίες που έβαλαν από την τσέπη τους λεφτά για να γίνει εκείνη η κίνηση το 2011, το έκαναν και για να δώσουν την ώθηση αυτή, αλλά και επειδή αγαπούν την πόλη τους πραγματικά.

Άλλωστε, οι ίδιοι είναι τόσο πετυχημένοι, ώστε δε θα άλλαζαν και πολλά για τους ίδιους αν πήγαινε 5% πάνω η τοπική οικονομία.

Όταν εσύ πρέπει να μιλήσεις στο εξωτερικό για τη Λεμεσό, τι λες στον κόσμο;
Σίγουρα η θάλασσα είναι το πρώτο πλεονέκτημα που αναφέρω. Κάποτε, όταν ήμουν στην Αμερική, τους είπα ότι είμαι χειμερινός κολυμβητής και μπήκα στον Ατλαντικό χειμώνα, βγήκα έξω, με κομμένη την ανάσα από το κρύο, και ανακάλεσα. Έχουμε άλλες θερμοκρασίες στη Λεμεσό, είναι σχεδόν όλο το χρόνο καλοκαίρι. Πολύ σημαντικό είναι, όμως, ότι πέρα από τον καλό καιρό, έχουμε και τα χιόνια στο Τρόοδος και μπορείς να πας για σκι σε μισή ώρα με το αυτοκίνητο.

Είναι όμως και τα ξενοδοχεία μας μεγάλο πλεονέκτημα, αλλά και τα εκλεκτά εστιατόρια, γιατί από γαστρονομικής άποψης, θεωρώ ότι είναι ανάμεσα στα καλύτερα εκεί έξω. Όπως και αυτό το μπαρ που μας φιλοξενεί σήμερα, εγώ θα το έβλεπα και στο Λονδίνο.

Την ξεχωρίζεις τη Λεμεσό από τις άλλες πόλεις της Κύπρου;
Όταν είμαι στο εξωτερικό, μιλάω και γενικά για την Κύπρο. Όμως, πραγματικά η Λεμεσός ξεχωρίζει και αυτό το συνειδητοποιώ όλο και περισσότερο όσο μεγαλώνω. Μπορεί όταν ήμουν πιο νέος να ήθελα να πηγαίνω πολύ τακτικά στη Λευκωσία, αλλά τώρα  πια προτιμώ να μένω στη Λεμεσό. Δεν είμαι τοπικιστής, όμως, απλά αναγνωρίζω τα πλεονεκτήματα της πόλης μου. Οποιοσδήποτε θα ένιωθε έτσι, αν ήταν στη Λεμεσό.

Την έχεις δει να βελτιώνεται τη Λεμεσό;
Ναι, σαφώς έχει βελτιωθεί. Και η πρωτοβουλία της δημιουργίας του All About Limassol, όπου συνεχώς ανακαλύπτω νέα και ενδιαφέροντα πράγματα που δε γνώριζα, με κάνει να νιώθω ακόμα πιο περήφανος για την πόλη μου, όπως νιώθω περήφανος για οτιδήποτε καινοτόμο και πρωτοποριακό.

Τι απολαμβάνεις στη Λεμεσό;
Το καθημερινό ξύπνημα με τρέξιμο και κολύμπι είναι σίγουρα μεγάλη απόλαυση. Από τις 5:30 μέχρι τις 7:00 το πρωί είμαι στον παραλιακό, απέναντι από τον Ζωολογικό Κήπο και έτσι ξεκινάει η μέρα μου δίπλα στη θάλασσα.

Οι 2 γιοι του Ρολάνδο Τζ. Virardi, Μιχάλης και Giovanni, ασχολήθηκαν ενταντικά με τον αγωνιστικό αθλητισμό, ενώ και ο ίδιος ο πατέρας ήταν δραστήριος παράγοντας αθλητικών σωματείων.

Τι σε ενοχλεί στη Λεμεσό;
Ο τρόπος που οδηγούμε είναι πραγματικά ενοχλητικός έως και επικίνδυνος. Δεν μπορεί να είναι ασφαλής στο δρόμο ούτε ο οδηγός, ούτε ο πεζός, ούτε ο ποδηλάτης. Επίσης, το γεγονός ότι κάποιοι μολύνουν τη θάλασσα με λύματα είναι εξοργιστικό. Κανονικά έπρεπε να υπάρχει διαρκής περιπολία, να δηλώνει σε αυτούς που το κάνουν ότι θα υπάρξουν ποινές γιατί κάνουν μεγάλη ζημιά στη Λεμεσό. Έχουμε δει, ενώ κολυμπούμε, από περιττώματα, μέχρι νεκρούς ποντικούς και έχουν ευθύνη σε αυτό όλες οι τοπικές αρχές.

Γιατί, μπορεί να βλέπει οφέλη η Λεμεσός από τη ναυτιλία, από την κίνηση σκαφών στην περιοχή, αλλά αν κάτι σου κάνει ζημιά δεν μπορείς παρά να το καταπολεμήσεις. 

Γιατί, πιστεύεις, δεν γίνεται κάτι για να αντιμετωπιστεί η ρύπανση αυτή;
Νομίζω ότι στην Κύπρο λειτουργούμε με 2 μέτρα και 2 σταθμά. Δεν εφαρμόζονται παντού εξίσου σωστά μέτρα. Από τη στιγμή που εμείς που βρισκόμαστε στην περιοχή, βλέπουμε καθημερινά τέτοιες εικόνες, σημαίνει ότι κάποιος δεν κάνει σωστά τη δουλειά του, κάτι δε λειτουργεί καλά. Και ο κόσμος θα έπρεπε να αντιδράσει πιο έντονα. Αντιδρούμε έντονα για την κάρτα φιλάθλου, αλλά όχι και για άλλα θέματα. Αυτό είναι που δεν μπορώ να καταλάβω στη νοοτροπία μας.

Ντράπηκες ποτέ για κάτι στην πόλη, όταν έτυχε να φιλοξενείς κόσμο από το εξωτερικό;
Ναι, νιώθω άσχημα για αυτές τις μουτζούρες που φαίνονται παντού γύρω μας από τους φιλάθλους κάποιων ομάδων, που ζωγραφίζουν σε τοίχους, ταμπέλες κλπ. Είναι θέμα συνείδησης αυτό, γιατί ακόμα και κάμερες παρακολούθησης να βάλεις, το πιο πιθανό είναι να δεις κουκουλοφόρους και δύσκολα θα συλλάβεις κάποιον.

Θεωρεί τη Λεμεσό παράδεισο, όμως παραδέχεται πως δεν της λείπουν τα ψεγάδια, που έχουν να κάνουν κυρίως με τον τρόπο που οι άνθρωποι ζουν και λειτουργούν μέσα σε αυτή.

Αγαπούν την πόλη τους οι Λεμεσιανοί;
Νομίζω ότι την αγαπούν. Απλά ίσως να υπάρχουν βαθμίδες στο πως αγαπά ο καθένας μας τη Λεμεσό. Ίσως ορισμένοι να το κάνουν μόνο θεωρητικά, ίσως μερικοί να το υποστηρίζουν μόνο στα λόγια. Ίσως κάποιοι να μην ξέρουν τι σημαίνει να αγαπάς πραγματικά τον τόπο σου, να είσαι περήφανος γι’ αυτόν και να τον αναδεικνύεις. Συχνά μένουμε στα νούμερα, στα στατιστικά, στα βραβεία που μπορεί να απονέμονται, αλλά δε βλέπουμε την ουσία: την ασφάλεια που σου προσφέρει ο τόπος, τις απολαύσεις, την ποιότητα ζωής.

Εδώ είναι που μπαίνει και το ζήτημα του branding. Μπορεί να επηρεάσει πολλά το branding, στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας, αλλά και στον τρόπο που μας βλέπουν οι άλλοι.

Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση των κατεχομένων. Πριν 10 χρόνια, όταν βρισκόμουν στο εξωτερικό με ρωτούσαν για την κατεχόμενη Κύπρο. Τώρα πια, μετά από μια πολύ δυνατή καμπάνια προώθησης που διεξάγει το ψευδοκράτος, με βίντεο, διαφημίσεις και άλλα, με ρωτάνε αν είμαι από το ελληνικό ή το τουρκικό μέρος της Κύπρου.

Είναι ακριβή πόλη η Λεμεσός;
Ναι, είναι ακριβή σε πολλά πράγματα. Αλλά είναι λογικό κάτι τέτοιο,  όταν προσελκύεις πολλούς ξένους και μάλιστα ευκατάστατους οικονομικά.

Ο Μιχάλης παραδέχεται ότι, πιο νέος, επεδίωκε να ξεφεύγει τακτικά για βόλτες στη Λευκωσία, κάτι που δε νιώθει την ανάγκη να το κάνει πια, αφού η Λεμεσός παρουσιάζει εξαιρετικές επιλογές διασκέδασης, μεταξύ των οποίων και το Frankie's Social, το εστιατόριο — μπαρ στο οποίο βρεθήκαμε για τη συνέντευξη.

Θα ήθελες να είναι πιο οικονομική η πόλη;
Δε νομίζω ότι μπορεί να αλλάξει, αλλά σίγουρα θα ήθελα να δω και σε πιο παραδοσιακές επιλογές την ίδια ποιότητα που βλέπω στην κοσμοπολίτικη και ίσως πιο ακριβή πλευρά της Λεμεσού. Θα ήθελα, δηλαδή, περισσότερες κυπριακές ταβέρνες με εξαιρετική ποιότητα στο φαγητό και στην εξυπηρέτηση. Στην Ελλάδα μπορεί να σκεφτώ 10 τέτοια μαγαζιά, αλλά στη Λεμεσό δεν ξέρω κάτι άλλο, πέρα από την ταβέρνα «Ο Φόρσος».

Είναι περίπτωση η ταβέρνα «Ο Φόρσος» και εκτιμώ πολύ τη δουλειά τους εκεί, αν και δεν είναι πελάτες της εταιρείας Virardi, γιατί δεν είμαστε Βαρωσιώτες (γελάει). Όμως είναι τόσο εξαιρετική, ώστε θα ήθελα να την παρουσιάσω και κάποια στιγμή. Πολύ καλή δουλειά γίνεται και στο Yasemin, το εστιατόριο που άνοιξε στην Αγίου Ανδρέου, που δεν περίμενα να έχει τέτοια ποιότητα. Απολαμβάνω πολύ και την πάπια στο Zen. Βέβαια και στο Four Seasons είναι καταπληκτικό το κινέζικο εστιατόριο.

Υπάρχει πρόβλημα επαγγελματισμού;

Υπάρχει πρόβλημα εγωισμού, δε δεχόμαστε την κριτική. Για να είναι καλό το προϊόν της δουλειάς σου, πρέπει να το αναγνωρίζει ο κόσμος ως τέτοιο. Αν δε συμβαίνει αυτό, πρέπει να βρεις τρόπο να το πετύχεις. 

Έτσι βελτιώσαμε και τη δουλειά στην οικογενειακή επιχείρηση: ακούγαμε 1 προς 1 τα παράπονα και τις παρατηρήσεις και σπεύδαμε να ανταποκριθούμε. Μόνο έτσι μπορείς να εξελιχθείς.

Με σεμινάρια και εργαστήρια σε πανεπιστήμια και μεγάλες εταιρείες ανά τον κόσμο, ο Μιχάλης Ρ. Virardi είναι σίγουρα ο μόνος Λεμεσιανός — αλλά και Κύπριος ακόμα — που κάνει διεθνή καριέρα στον τομέα του.

Ο Μιχάλης Ρ. Virardi ξέρει ότι ζει στην εποχή της εικόνας και φαίνεται ότι έχει κερδίσει το στοίχημα αυτό, αξιοποιώντας ιδιαίτερα και τη φωτογραφία και το βίντεο, πράγμα που επιτρέπει στο όνομα της επιχείρησής του να φτάνει πολύ πέρα από τα στενά όρια της πόλης και της χώρας του. Είναι ο άνθρωπος που ξέρει από προσωπική πείρα, πόσο μεγάλη σημασία μπορεί να έχει η δημιουργία μιας αντιπροσωπευτικής εικόνας, μιας εικόνας που θα αναδεικνύει την αξία ενός ατόμου, μιας επιχείρησης ή μιας πόλης, ανάλογα με το τι ζητάει σήμερα ο κόσμος.

Ναι, υπάρχουν πολύ καλύτερες πόλεις από τη Λεμεσό εκεί έξω, όπως και επιχειρηματίες του είδους του Μιχάλη. Όμως, όπως ένας νέος άνθρωπος από τη μηδαμινή Κύπρο, βρήκε αποδοχή και μεγάλα ακροατήρια στις μητροπόλεις του κόσμου, έτσι υπάρχει και εκείνο το κοινό για το οποίο η Λεμεσός είναι η ιδανική επιλογή για διαμονή, διασκέδαση ή επενδύσεις, ιδανικότερη από πολλές άλλες δημοφιλείς πόλεις. Αν ένας άνθρωπος μόνος του κατάφερε να κάνει το όνομά του διεθνώς αναγνωρίσιμο, φαντάζεται κανείς τι θα μπορούσε να κάνει μια ολόκληρη πόλη γεμάτη δημιουργικούς και δραστήριους ανθρώπους;