Ο Αντώνης Κιμωνίδης, γεννημένος και μεγαλωμένος δίπλα στη θάλασσα της Λεμεσού, ήταν μέτριος μαθητής στο σχολείο. Ούτε ο ίδιος, αλλά ούτε και οι γονείς του προσδοκούσαν ότι θα συνέχιζε τις σπουδές του μετά τις 6 τάξεις του Γυμνασίου. Μέχρι που, λίγο πριν απολυθεί από τον στρατό, είχε την ευκαιρία να διαβάσει ένα άρθρο για έναν Γάλλο βιολόγο, ο οποίος είχε καταφέρει να κάνει για πρώτη φορά αναπαραγωγή στο λαβράκι σε συνθήκες καλλιέργειας.
Όπως για όλους τους ανθρώπους υπάρχουν καθοριστικές στιγμές για τη συνέχεια της πορείας τους, έτσι και στη ζωή του Αντώνη Κιμωνίδη το άρθρο εκείνο αποτέλεσε τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στα παιδικά του χρόνια μέσα στη θάλασσα της Λεμεσού, και στην επαγγελματική του πορεία ως ο πρώτος ιχθυοκαλλιεργητής της Κύπρου. Η έμπνευση που άντλησε ο Αντώνης, είχε σαν αποτέλεσμα και σπουδές ωκεανολογίας να κάνει στη Γαλλία, και σε μεγάλους διεθνείς οργανισμούς να δουλέψει, αλλά και να ιδρύσει την πρώτη μονάδα ιχθυοκαλλιέργειας στην πόλη του, καθιστώντας τελικά το λαβράκι που παράγεται στη Λεμεσό ένα κορυφαίο προϊόν ιχθυοκαλλιέργειας στον κόσμο.
Τα παιδικά χρόνια ήταν φτωχικά, με 5 παιδιά στο σπίτι και έναν πατέρα που ήταν κατασκευαστής μαχαιριών, και έμεινε ξεκρέμαστος όταν το επάγγελμα αυτό απαγορεύτηκε από τους Άγγλους, καθώς τα μαχαίρια θεωρούνταν όπλα. «Θυμάμαι ότι τα βράδια περνούσαμε μόνο με ψωμί φρυγανισμένο στην εστία πετρελαίου», λέει ο Αντώνης, ο οποίος νιώθει μέχρι σήμερα βαθιά ευγνωμοσύνη για τον πατέρα του, που ξενιτεύτηκε στη Σαουδική Αραβία για να βιοποριστεί και να σπουδάσει όλα τα παιδιά του.
«Έμαθα να κολυμπώ, πριν μάθω να περπατάω», αναφέρει χαρακτηριστικά, τονίζοντας τη στενή σχέση που είχε πάντα με τη θάλασσα.
Ο θείος του Αντώνη είχε λίγη περισσότερη οικονομική άνεση και δική του βάρκα, με την οποία πήγαιναν όλοι μαζί για ψάρεμα. «Ρίχναμε παραγάδι στην περιοχή της Αμαθούντας και έβγαινε πάντα γεμάτο. Υπήρχε τότε αρκετό ψάρι στις θάλασσές μας, αλλά με την υπεραλίευση, με την απότομη αύξηση του πληθυσμού μετά τον πόλεμο, αλλά και με την έλλειψη θρεπτικών αλάτων που μεταφέρουν συνήθως τα ποτάμια στη θάλασσα (η θαλάσσια περιοχή γύρω από την Κύπρο θεωρείται η Σαχάρα της Μεσογείου) οι πληθυσμοί αυτοί αποδεκατίστηκαν», λέει ο Αντώνης.
Η εντυπωσιακή εγκατάσταση του ιχθυοτροφείου, του πρώτου που δημιουργήθηκε στη Λεμεσό, ήταν ο τρόπος για να επιστρέψει ο Αντώνης, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και στη θάλασσα που αγάπησε.
«Η οικογένεια του πατέρα μου πήγαινε πάντα για ψάρεμα. Ανέβαιναν 5 άτομα πάνω σε ένα ποδήλατο και ξεκινούσαν από τα χαράματα όλοι μαζί για το Ακρωτήρι», αφηγείται, ενώ έχει να καυχιέται ότι και ο ίδιος ήταν δεινός ψαράς από μικρός, καταφέρνοντας πάντα μεγάλα ψάρια, μυλοκόπια, που μαζεύονταν κάθε Αύγουστο στην περιοχή του Lady’s Mile.
«Παρά την αγάπη για τη θάλασσα, δεν είχα προσανατολιστεί σε σχετικές σπουδές ή καριέρα. Από τα 5 παιδιά της οικογένειας, τα 4 σπούδαζαν, αλλά εγώ, ο μικρότερος, ήμουν το «παράπτωμα» και δεν είχα καλές επιδόσεις στο σχολείο», παραδέχεται.
Βρέθηκε να υπηρετεί τη θητεία του αμέσως μετά τον πόλεμο του 1974, όταν μέσα στο χάος και την αναμπουμπούλα, οι φαντάροι δεν ήξεραν αν και πότε θα απολυθούν από τον στρατό. Αυτό απομάκρυνε ακόμα περισσότερο και την παραμικρή υπόνοια για συνέχιση των σπουδών του μετά το σχολείο. «Ξαφνικά, μια μέρα του Δεκέμβρη του 1976, μου ανακοίνωσαν ότι απολύομαι. Τότε, το άρθρο που μου είχε στείλει η αδερφή μου, που σπούδαζε στη Γαλλία, σχετικά με την αναπαραγωγή στο λαβράκι, με έπεισε να βάλω όλες τις δυνάμεις μου κάτω και να φύγω εκεί για σπουδές», λέει.
Μπορεί ο Αντώνης να επέστρεψε τελικά στην Κύπρο, όμως τα ψάρια του φτάνουν σήμερα σε όλη την Ευρώπη, και όχι μόνο.
Έτσι, ο μέτριος μαθητής από τη Λεμεσό, βρέθηκε να ξεκινάει τις σπουδές του στην ωκεανολογία στη Γαλλία. «Οι καλές μου βάσεις στα μαθηματικά και στη φυσική, βοήθησαν να τα βγάλω πέρα. Η έγνοια για τον πατέρα, που δούλευε σκληρά για να μας σπουδάσει, ήταν ένας επιπλέον μοχλός πίεσης για να τα καταφέρω. Συνέχισα, όμως, και με μεταπτυχιακό στην ανακύκλωση του νερού της ιχθυοκαλλιέργειας, αλλά και με διδακτορικό αμέσως μετά».
«Στη Γαλλία δούλεψα για να μπορέσω να συντηρηθώ μετά το πρώτο πτυχίο μου. Ο πατέρας δεν μπορούσε πια να μας χρηματοδοτεί. Έκανα διάφορες δουλειές: από υπάλληλος σε βενζινάδικο, μέχρι βαφέας», λέει.
Γι’ αυτό και βλέπω κάπως διαφορετικά όσους έρχονται ξένοι στην Κύπρο και ψάχνουν μια δουλειά για να ζήσουν. Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που το 40% των Κυπρίων έφυγαν μετανάστες σε άλλες χώρες, για μια καλύτερη ζωή.
Τελειώνοντας τις σπουδές του στη Γαλλία, ο Αντώνης ήξερε ότι η Κύπρος δεν είχε κάποια άλλη προοπτική, πέρα από μία δουλειά ως εκπαιδευτικός σε σχολείο. Άρχισε, λοιπόν, να στέλνει βιογραφικά για αναζήτηση δουλειάς, από τη WWF (World Wide Fund for Nature) μέχρι πετρελαϊκές εταιρείες. Οι απαντήσεις ήταν από παντού αρνητικές.
Η καθημερινή πορεία των ψαριών από τη θάλασσα στο συσκευαστήριο, διαρκεί περίπου 2 ώρες, δίνοντας ένα μεγάλο πλεονέκτημα στην ποιότητά τους, αφού στην αγορά υπάρχουν πάντα φρέσκα ψάρια.
Και πως επέστρεψες τελικά στην Κύπρο;
Τα πράγματα ήρθαν έτσι, ώστε να δημιουργηθεί τελικά κάτι που όντως με ενδιέφερε εδώ. To 1983 – 1987 δούλευα σε ένα πρόγραμμα της FAO (Food & Agriculture Organisation of UN), το Mediterranean Regional Aquaculture Project, με σκοπό τη μεταφορά τεχνολογίας για θαλάσσιες καλλιέργειες σε όλα τα κράτη της Μεσογείου. Διαχειριζόμασταν μεγάλα κονδύλια τα οποία όντως συνέβαλαν στην εφαρμογή τεχνολογίας για την ανάπτυξη των καλλιεργειών στη θάλασσα.
Συμμετείχα στη Μεσογειακή Πρωτοβουλία για την ανάπτυξη της ιχθυοκαλλιέργειας και δούλευα τότε στην περιοχή των χωρών της Β. Αφρικής, με έδρα την Τυνησία.
Η Ελλάδα ήταν από τις χώρες που ανέπτυξαν από νωρίς και γρήγορα την ιχθυοκαλλιέργεια, γιατί υπάρχουν πολλοί κλειστοί κόλποι που ευνοούν κάτι τέτοιο. Στην Κύπρο δεν υπήρχαν αυτές οι προϋποθέσεις, όμως εξετάζοντας τις συνθήκες πείστηκα ότι θα μπορούσα να δημιουργήσω εγκαταστάσεις στον κόλπο της Λεμεσού. Έτσι δημιουργήθηκαν οι πρώτες μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας στα τέλη της δεκαετίας του '80.
Σήμερα, σε απόσταση 600 μέτρων από το λιμάνι Λεμεσού και περίπου 1,5 χιλιόμετρο ανοιχτά της ακτής, βρίσκεται το πρώτο και μεγαλύτερο ιχθυοτροφείο που λειτούργησε ποτέ στην Κύπρο. Σε αυτό τον χώρο έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων 30 χρόνων ο Αντώνης, δουλεύοντας αρχικά σε όλα τα πόστα, οδηγώντας σκάφη, τραβώντας δίχτυα, διανέμοντας την τροφή στα κλουβιά και μεταφέροντας τα ψάρια με προορισμό τους εμπόρους.
«Τα πρώτα χρόνια, το γραφείο μου ήταν ένα διπλοκάμπινο. Όταν τέλειωνα τη δουλειά από το σκάφος, έμπαινα σε αυτό και διεκπεραίωνα παραγγελίες και οικονομικά», λέει ο Αντώνης.
Τώρα πια, έχουν αλλάξει πολλά, αφού η εταιρεία έχει επεκταθεί τόσο, ώστε να περιλαμβάνει γραφεία, χώρο διαλογής και συσκευαστήριο, απασχολώντας 160 άτομα προσωπικό. Το αποτέλεσμα της εξέλιξης αυτής μετριέται χειροπιαστά, βέβαια, αφού η παραγωγή της Kimagro έχει βάλει τη Λεμεσό και την Κύπρο στον παγκόσμιο χάρτη της ιχθυοκαλλιέργειας, με κορυφαίες διακρίσεις για το λαβράκι της, που απέσπασε το βραβείο Diamond Award από το International Taste & Quality Institute (iTQi).
Υπάρχουν 2 μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας στη Λεμεσό και 3 στην περιοχή Μονής – Βασιλικού. Η μονάδα της Λεμεσού επεξεργάζεται έως και 20 τόνους ψαριών καθημερινά.
Γιατί επέλεξες να εκτρέφεις λαβράκι;
Το ψάρι αυτό το γνώριζαν από πάντα οι μεσογειακοί λαοί. Είναι νόστιμο και θρεπτικό, γιατί τρέφεται με μικρότερους ζωικούς οργανισμούς και όχι με πλαγκτόν. Το ρητό «έπιασα λαβράκι» προήλθε από το γεγονός ότι τα ψάρια αυτά ήταν δυσεύρετα και περιζήτητα. Από τότε που άρχισε να αναπτύσσεται η ιχθυοκαλλιέργεια, βέβαια, αυτό άλλαξε ριζικά. Αυτός ήταν ο σκοπός: να μπορούμε να προσφέρουμε νόστιμο ψάρι σε όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο, σε προσιτή τιμή.
Το προσωπικό που δουλεύει μέσα στη θάλασσα, ξεκινάει την ημέρα του στις 5:30 τα χαράματα. Λίγο πριν τις 6, μπαίνουν στο νερό οι δύτες, με πλήρη εξάρτηση, οι οποίοι συχνά κολυμπούν μαζί με φώκιες και δελφίνια, που συχνάζουν κοντά στα ιχθυοτροφεία.
Το ψάρι είναι κάτι που μπορούμε να το τρώμε κάθε μέρα;
Για το συγκεκριμένο ψάρι μπορώ να μιλήσω και μπορώ να πω ναι. Έχει πολύ καλές πρωτεϊνες και Ω3 λιπαρά. Μόλις 100 γραμμάρια λαβράκι καλύπτουν τις ημερήσιες ανάγκες ενός ανθρώπου σε Ω3. Εγώ τρώω τουλάχιστον 4 φορές την εβδομάδα.
Γιατί να προτιμήσει κανείς να φάει ψάρι ιχθυοκαλλιέργειας;
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι ο ελάχιστος χρόνος που μεσολαβεί από την έξοδό του από το νερό, μέχρι τον θάνατό του. Το ψάρι της ιχθυοκαλλιέργειας δεν παλεύει να απελευθερωθεί, όπως όταν το πιάσει κανείς με καλάμι ή δίχτυ. Έτσι, δεν επέρχονται οι συσπάσεις εκείνες που απελευθερώνουν ουσίες που σκληραίνουν την σάρκα του.
Με το που αλιεύονται από τα κλουβιά τους τα ψάρια, τα τοποθετούμε σε δοχεία στους -3 βαθμούς, υφίστανται θερμικό σοκ και πεθαίνουν αμέσως.
Αντιμετώπισες δυσκολίες ξεκινώντας την ιχθυοκαλλιέργεια στη Λεμεσό;
Έχει ιδιαιτερότητες η διαδικασία αυτή στη θάλασσά μας, γιατί οι κόλποι είναι ανοιχτοί και εκτεθειμένοι στις καιρικές συνθήκες. Φάνηκα τυχερός στο τόλμημά μου όμως.
Τον πρώτο χειμώνα μας έτυχε μεγάλη θαλασσοταραχή, η οποία κατέστρεψε όλα τα κλουβιά, όμως ευτυχώς δεν έχασα τα ψάρια. Αν τα είχα χάσει, θα ήμουν οικονομικά κατεστραμμένος.
Σκέφτηκες ποτέ να τα παρατήσεις;
Ποτέ. Σε εκείνη την τρικυμία, βέβαια, το στομάχι μου είχε διαλυθεί. Ακόμα και σήμερα, όποτε χαλάει ο καιρός είμαι σε αναβρασμό, φτάνω από πολύ νωρίς στη μονάδα και παρακολουθώ από πολύ κοντά κάθε κίνηση. Ευτυχώς η νέα τεχνολογία μας δίνει τη δυνατότητα να παρακολουθούμε τις καιρικές συνθήκες και να λαμβάνουμε τα μέτρα μας.
Κάθε δυσκολία, όμως, και κάθε αναποδιά κρύβει και κάτι καλό. Το ζητούμενο είναι να μπορείς να διαχειρίζεσαι τις αναποδιές και να αξιοποιείς τα οφέλη όσο γίνεται περισσότερο.
Για παράδειγμα, ο λόγος που μας χτυπάνε έτσι οι καταιγίδες είναι επειδή είμαστε εκτεθειμένοι σε ανοιχτή θάλασσα. Αυτό ακριβώς το χαρακτηριστικό, όμως, προστατεύει και τις καλλιέργειές μας από ασθένειες, γι’ αυτό και δε χρειάζεται να χρησιμοποιούμε αντιβιοτικά στις τροφές των ψαριών.
Κάποιοι από τους δύτες έκαναν εντελώς διαφορετικά επαγγέλματα κάποτε, σε άλλες πόλεις της Κύπρου, όμως για την Kimagro μετακινήθηκαν στη Λεμεσό.
Ο Δημήτρης είναι ένας από τους βιολόγους που εποπτεύουν την τροφοδοσία των ψαριών και ήρθε στη Λεμεσό από την Ελλάδα.
Ο Παυλής (δεξιά), πρώην σφουγγαράς, άρχισε να δουλεύει στην Kimagro ως δύτης, πριν πολλά χρόνια, αλλά σήμερα εκτελεί χρέη καπετάνιου.
Αν και η δουλειά είναι χειρωνακτική, εκτεθειμένη στις καιρικές συνθήκες, το προσωπικό είναι σχεδόν πάντα ευδιάθετο.
Τα μέλη της ομάδας που βγαίνει καθημερινά στη θάλασσα, δουλεύουν συντονισμένα και αρμονικά, ώστε να κυλάει ομαλά μια αρκετά δύσκολη δουλειά, αν και ποικίλουν οι ρόλοι, οι ειδικότητες και η καταγωγή του καθενός.
Νιώθεις περήφανος για αυτό που κατάφερες;
Μετά τη δημιουργία οικογένειας και την ανατροφή 4 παιδιών με τη γυναίκα μου, το δεύτερο πράγμα για το οποίο είμαι περήφανος είναι αυτή η επιχείρηση, που στήθηκε όπως την οραματίστηκα στην πόλη μου. Ξεπερνώντας τις δυσκολίες, πείσαμε και το Τμήμα Αλιείας ότι μπορεί να αναπτυχθεί η ιχθυοκαλλιέργεια στην Κύπρο και δόθηκαν άλλες 8 άδειες για μονάδες από τότε.
Ο Αντώνης συνήθως μεδίδει θετική διάθεση στον χώρο δουλειάς με το χιούμορ του.
Δεν υπάρχουν επιπτώσεις στη θάλασσα από την ιχθυοκαλλιέργεια;
Από το 2000 περίπου είμαστε αναγκασμένοι από την ΕΕ να διενεργούμε 2 φορές τον χρόνο μελέτες παρακολούθησης της θαλάσσιας περιοχής γύρω από τη μονάδα, ώστε να φαίνεται αν και σε ποιο βαθμό αλλοιώνεται το περιβάλλον. Για τον σκοπό αυτό, γίνονται αναλύσεις σε σημεία με απόσταση 50, 100, 200, 500 και 2000 μέτρων από το ιχθυοτροφείο, και τα αποτελέσματα συγκρίνονται με τους δείκτες ενός σταθμού σε απόσταση που δεν επηρεάζεται από την ιχθυοκαλλιέργεια.
Πέρα από το γεγονός ότι δεν προκαλούνται σοβαρές αλλοιώσεις του περιβάλλοντος, έχουμε δει ότι υπάρχουν και θετικές προεκτάσεις για την υδρόβια ζωή.
Κάτω από τις φάρμες, δημιουργούνται πλούσιοι βιότοποι. Οι τροφές βοηθούν ώστε να μπορούν μικρότερα ή μεγαλύτερα ψάρια, αλλά και χελώνες και άλλα είδη, να επιβιώνουν κοντά στα κλουβιά, ενώ προστατεύονται και από μεγαλύτερα, επιθετικά είδη. Αν υπήρχαν επιπτώσεις στη θάλασσα από τη δραστηριότητά μας, εγώ θα ήμουν ο πρώτος που θα είχε πρόβλημα με αυτό.
Τα σκάφη που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά προσωπικού και ψαριών μεταξύ των κλουβιών και της αποβάθρας του λιμανιού, έχουν κατασκευαστεί από την ίδια την εταιρεία, η οποία διατηρεί δική της αποθήκη στο καρνάγιο της Λεμεσού. Τα σκάφη αυτά, συνδυάζουν τα χαρακτηριστικά ενός καταμαράν και ενός σκάφους για βαρύ φορτίο, κάτι το οποίο αποτελεί ευρεσιτεχνία του ίδιου του Αντώνη.
Που καταλήγουν τα απόβλητα των ψαριών;
Γύρω από κάθε ιχθυοτροφείο δημιουργείται ένα μικρο-οικοσύστημα, το οποίο λειτουργεί ξεχωριστά από ό,τι οι άλλες περιοχές. Υπάρχουν οργανισμοί, μικρά ψάρια συνήθως, όπως η μαρίδα, η γόπα, η σαρδέλα, η αθερίνα και άλλα, τα οποία ονομάζονται πλαγκτονοφάγοι. Έτσι, κάποια καταναλώνουν το φυτοπλαγκτό, που είναι αυξημένο λόγω της παρουσίας φυσικών απορριμμάτων των ψαριών, άλλα καταναλώνουν απορρίμματα και άλλα ψάρια τρέφονται από τους οργανισμούς που καταναλώνουν πλαγκτόν. Έτσι εμπλουτίζεται και η υδρόβια ζωή στις θάλασσές μας και έχουμε την τύχη να βλέπουμε και μεγάλα ψάρια, όπως τα μινέρια, και άλλα μικρότερα.
Άλλωστε, η ιχθυοκαλλιέργεια είναι μια δραστηριότητα που λειτουργεί στο πλαίσιο του φυσικού περιβάλλοντος της θάλασσας, γι’ αυτό και οι ισορροπίες αποκαθίστανται αυτόματα.
Θυμάσαι φαινόμενα ρύπανσης της θάλασσας την εποχή που μεγάλωνες;
Το θέμα της ρύπανσης της θάλασσας της Λεμεσού είναι σοβαρό, αλλά δεν έχει μελετηθεί σωστά. Για να το εξηγήσω, θα χρησιμοποιήσω ένα παράδειγμα: όταν ένα κομμάτι κοτόπουλο βράζει, αλλά εξέχει λίγο έξω από το νερό, συγκεντρώνονται αφροί γύρω του. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και με τους βραχίονες που εξέχουν σε όλα τα σημεία της θαλάσσιας περιοχής της Λεμεσού.
Οι βραχίονες δε θα έπρεπε να βγαίνουν πάνω από την επιφάνεια του νερού. Χρειάζονται για να προστατεύουν τη διάβρωση της ακτής, όμως θα έπρεπε να μελετηθούν πιο σωστά.
Στα σημεία αυτά, τα ρεύματα δεν κυκλοφορούν σωστά, ώστε να απομακρύνονται υλικά που κυκλοφορούν πάνω στο κύμα, και καταλήγουν να λιμνάζουν κοντά στην ακτή. Από τη δημιουργία του νέου λιμανιού και έπειτα, η διάβρωση είχε γίνει πιο έντονη, γιατί δεν ανατροφοδοτούνταν οι ακτές με ύλη από το βυθό της θάλασσας και θεωρήθηκαν απαραίτητοι οι βραχίονες. Πιθανόν όμως να έπρεπε να μελετηθούν εναλλακτικές λύσεις.
Το λαβράκι τρέφεται με ιχθυάλευρο, δηλαδή με αλεσμένα υπολείμματα μικρότερων ψαριών που προέρχονται από αλιεύματα περιοχών πιστοποιημένων οικολογικά. Η τροφή βρίσκεται σε 6 σιλό, με περιεκτικότητα 11 τόνων το καθένα. Για μια παραγωγή 1000 τόνων ψαριών, χρειάζονται περίπου 10 τόνοι τροφής καθημερινά. Για την τροφοδοσία των κλουβιών, έχει κατασκευαστεί ένα σύστημα που μπορεί να διοχετεύει την τροφή ταυτόχρονα σε 6 σημεία, επιτρέποντας να τελειώσει η διαδικασία σε πολύ λιγότερο χρόνο.
Εδώ και 2 χρόνια, στις εγκαταστάσεις της Kimagro λειτουργεί σύγχρονο συσκευαστήριο. Οι πρακτικές ασφαλείας που ακολουθούνται εκεί, θυμίζουν περισσότερο χειρουργείο: όποιος μπαίνει υποχρεούται να φορά ειδική ποδιά, μάσκα, καλύμματα κεφαλής και παπουτσιών, και να αποστειρώνει χέρια και πόδια. Βέβαια, εκτός από εξάρτηση χειρουργείου, οι εργαζόμενοι φορούν πάντα ζεστά ρούχα, αφού η θερμοκρασία διατηρείται ιδιαίτερα χαμηλή, προκειμένου να μην αλλοιώνονται τα ψάρια.
Η επιλογή των ψαριών γίνεται αρχικά στο χέρι, ώστε να μην περνάνε μέσα στο συσκευαστήριο ψάρια που μπορεί να είναι πληγωμένα και στη συνέχεια διαχωρίζονται ανάλογα με το βάρος και το μέγεθος, περνώντας από τη μηχανή διαλογής.
Ποια ανάγκη οδήγησε στη δημιουργία εργαστηρίου για φιλέτα και αεροστεγή συσκευασία;
Είναι η ανάγκη του να εξελίσσεσαι συνέχεια. Το φιλέτο είναι κάτι που δεν το είχαμε σε υπόληψη οι μεσογειακοί κι εγώ ο ίδιος το περιφρονούσα, μέχρι που το δοκίμασα και κατάλαβα ότι σου επιτρέπει να απολαύσεις ακόμα περισσότερο τη νοστιμιά του ψαριού. Γι’ αυτό και στήθηκε ολόκληρη μονάδα για τη διαλογή, τον καθαρισμό και τη φιλετοποίηση των ψαριών μας.
Δεν κάνουμε φιλέτα ψαριού για να «σπρώξουμε» στην αγορά παλιότερα ψάρια και να καταναλωθούν ευκολότερα. Από τη στιγμή που έχουμε διαδοχικές διακρίσεις σε διεθνές επίπεδο για το λαβράκι Levantina, θέλαμε να το προσφέρουμε στην καλύτερη δυνατή εκδοχή του.
Το πιο φρέσκο ψάρι γίνεται φιλέτο και αυτό σφραγίζεται αεροστεγώς την ίδια στιγμή, προκειμένου να είναι όσο πιο φρέσκο γίνεται, όταν το παραλάβει ο καταναλωτής.
Γιατί προωθείται περισσότερο ως επωνυμία το λαβράκι Levantina, παρά η Kimagro ως εταιρεία;
Επειδή έχει αποκτήσει και ποιοτικά χαρακτηριστικά το λαβράκι μας κι επειδή έχει κερδίσει για 7 διαδοχικά χρόνια χρυσό αστέρι στις Βρυξέλλες, θέλαμε να δώσουμε μια ιδιαίτερη ταυτότητα στο προϊόν, ώστε να μπορεί να την αναγνωρίσει και ο κόσμος.
Το όνομα Levantina Fish δόθηκε λόγω της τοποθεσίας μας, που ονομάζεται Levantine Basin στα αγγλικά.
Για το μέλλον υπάρχουν σχέδια ή δεν έχει κάτι να εξελίξει η ιχθυοκαλλιέργεια;
Πάντα υπάρχει περιθώριο για εξέλιξη. Από τη στιγμή που έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε την ιχθυοκαλλιέργεια κοντά στις ακτές, το επόμενο βήμα πρέπει να είναι να εξαπλωθούμε στα ανοιχτά, στους ωκεανούς. Η Μεσόγειος μας το επιτρέπει αυτό σαν θάλασσα.
Η εικόνα της πόλης σε ικανοποιεί;
Είναι μια πόλη που μεγάλωσε απότομα και πολύ. Από τις 30.000 άτομα που ήμασταν κάποτε, σήμερα έχουμε πολλαπλασιαστεί. Ενώ κάποτε γνωριζόμασταν όλοι σχεδόν μεταξύ μας, τώρα σε μια βόλτα βλέπεις πολλούς άγνωστους ανθρώπους, από πολλούς λαούς και πολιτισμούς. Αυτό δε με ενοχλεί καθόλου, γιατί βλέπω μια πόλη που εξελίσσεται, που μένει ζωντανή και δραστήρια. Αντίθετα, λυπάμαι που υπάρχουν νύχτες που βγαίνεις έξω και δεν βλέπεις σχεδόν καθόλου κίνηση.
Η Λεμεσός είναι γνωστή ως πόλη της διασκέδασης και θα περίμενε κανείς να συνεχίζεται η ζωντάνια της μέχρι αργά.
Τι θα ήθελες να δεις μελλοντικά στη Λεμεσό;
Θα ήθελα να διατηρήσει η Λεμεσός αυτή την αρχοντιά της, με τον ωραίο κόσμο, με τα ξενοδοχεία και τα εστιατόριά της. Αυτό που πρέπει να προσέξουμε πολύ για να το βελτιώσουμε είναι η καθαριότητα και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τη φροντίδα των αρχών, αλλά και με τη στάση που κρατά ο καθένας μας.
Από το σκάφος μέχρι το γραφείο και το συσκευαστήριο, ο Αντώνης έχει πάντα έναν ευχάριστο λόγο ή ένα πείραγμα να πει στο προσωπικό που συναντά καθημερινά. Η σχέση που έχει αναπτύξει με τον κόσμο της εταιρείας είναι ένας δείκτης της ποιότητάς του ως άνθρωπος.
Κρίνω από τον εαυτό μου και το λέω αυτό, γιατί είμαι καπνιστής, αλλά είμαι και κάπως ατίθασος, ως Λεμεσιανός. Όταν είχα βρεθεί πριν 12 χρόνια στην Ιαπωνία, ενημερώθηκα ότι το κάπνισμα απαγορεύεται στους δρόμους, πέρα από ειδικούς χώρους. Αν και με ξένισε αυτό, από περιέργεια έσκυψα κάποια στιγμή και ακούμπησα το δάχτυλό μου στο πεζοδρόμιο, για να διαπιστώσω ότι δεν είχε καν σκόνη. Έσβησα αμέσως το τσιγάρο που είχα ανάψει παράτυπα και δεν το άναψα ποτέ ξανά.
Είναι εντυπωσιακό το πως ο κόσμος, ακολουθώντας τους κανόνες, έχει καταφέρει να αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής στην καθημερινότητά του.
Υπάρχει κάτι που σε ενοχλεί στην καθημερινότητα;
Περισσότερο από όλα με ενοχλεί η κωλυσιεργία που είναι κανόνας σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες. Για παράδειγμα, είναι ανεπίτρεπτο να υπάρχει εμπορικός ακόλουθος στην Κίνα, αλλά να μην μπορεί να με ενημερώσει για τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσω για να κάνω εξαγωγές στην Κίνα. Ποια είναι η δουλειά του ανθρώπου αυτού; Ποια είναι τα προϊόντα που εξάγει η Κύπρος στην Κίνα, για να πούμε ότι η δουλειά του είχε αποτέλεσμα;
«Με ενοχλεί, επίσης, η ατμόσφαιρα που δημιουργείται στον τόπο μας με τη λογική της ψηφοθηρίας που ακολουθούν τα κόμματα».
Αυτό που λένε οι πολιτικοί, συνήθως δεν είναι το δίκιο ή το σωστό, αλλά αυτό που ευχαριστεί τα αυτιά του κόσμου που τους ψηφίζει. Έχοντας ζήσει από την περίοδο της Αγγλοκρατίας μέχρι τη σημερινή εποχή, θα έλεγα ότι είμαι αρκετά απογοητευμένος από το πως εξελίχθηκαν τα πράγματα στο πολιτικό σκηνικό της Κύπρου.
Μετανιώνεις για κάτι στην πορεία σου μέχρι σήμερα;
Τα χρόνια που έχασα από το μεγάλωμα των παιδιών μου είναι αυτό που μετανιώνω κυρίως. Τα πρώτα χρόνια δούλευα ακόμα και τις Κυριακές, επομένως έλειπα πολύ από κοντά τους.
Αυτό που με ικανοποιεί σε ένα βαθμό είναι το γεγονός ότι και τα ίδια τα παιδιά ήρθαν να δουλέψουν στην εταιρεία μεγαλώνοντας και ξέρω ότι είναι περήφανα για την Kimagro.
Η μικρότερη κόρη μου, βέβαια, μόλις τώρα τέλειωσε τις σπουδές της, αν και έχει ήδη εργαστεί στην εταιρεία. Τώρα την προτρέπω, όμως, να πάει για μεταπτυχιακό στη Νέα Ζηλανδία, να γνωρίσει έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο, πέρα από την Κύπρο και την Ευρώπη.
Ποια είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση στη δουλειά;
Με τη μορφή που έχει πάρει η εταιρεία, με την αύξηση του αριθμού των εργαζομένων, η μεγαλύτερή μου ικανοποίηση είναι να λειτουργούν όλα ομαλά.
Γενικά, μου αρέσει να είμαι αποδοτικός και στη δουλειά και στο σπίτι, όχι για το οικονομικό κέρδος τόσο, όσο γιατί υποστηρίζω πως οι αποδοτικοί άνθρωποι είναι όφελος για την κοινωνία.
Αυτό είναι κάτι που θέλω να το περάσω και στο προσωπικό της εταιρείας. Είναι ένα στοιχείο που χρειάζεται όλοι να αφομοιώσουμε, για να επιβιώσουμε ως τόπος. Γι’ αυτό και με ενοχλούν οι διαδικασίες στο δημόσιο. Όσοι παίρνουν ένα μισθό, χωρίς να ξέρουν γιατί τον παίρνουν, σημαίνει ότι δε συμβάλλουν στην αειφορία της οικονομίας του τόπου.
Ασταμάτητος καπνιστής εδώ και δεκαετίες, ο Αντώνης παραδέχεται ότι η συνήθεια αυτή είναι από τα μεγαλύτερα μειονεκτήματά του.
Τα δικά σου μειονεκτήματα ποια είναι;
Μου αρέσει να γίνονται τα πράγματα με ένα συγκεκριμένο τρόπο που τον θεωρώ σωστό. Αυτό μερικές φορές είναι ενοχλητικό για τους γύρω μου, και στη δουλειά και στο σπίτι.
Σαν χαρακτήρας το έχω να ανοίγω εύκολα μέτωπα, επειδή δε συγκρατούμαι και συχνά λέω τη γνώμη μου, ακόμα και εκεί που αυτή δεν είναι αρεστή.
Αυτό είχε συνέπειες και στη δουλειά κατά καιρούς, αφού και συνεργασίες έχασα, αλλά και την εύνοια που πιθανόν να ήταν χρήσιμη σε κάποιες στιγμές. Έτσι κι αλλιώς, όμως, η ευνοϊκή μεταχείριση δεν ήταν κάτι που επιδίωξα ποτέ.
Τι απολαμβάνεις στη ζωή σου;
Το καλό φαγητό και το ποτό. Ούτε θα φάω συχνά έξω για βράδυ, ούτε θα πιω, αλλά όταν το κάνω μου αρέσει να το απολαμβάνω όσο γίνεται καλύτερα.
Επίσης, τα τελευταία χρόνια ανακάλυψα το βουνό. Από τότε που έκανα οικογένεια, εγκαταστάθηκα στην ορεινή Λεμεσό, στα περίχωρα της Λάνειας, όπου μεγάλωσαν και τα παιδιά.
Ήταν μια πολύ σωστή απόφαση και προέκτασή της ήταν να πάνε και τα παιδιά σε ιδιωτικό σχολείο, γιατί δεν πιστεύω καθόλου στο σύστημα των φροντιστηρίων και δεν κατανοώ γιατί θα πρέπει να συνεχίζουν τα παιδιά τα μαθήματα μετά το σχολείο. Έτσι γλιτώσαμε και τα δρομολόγια.
Το βουνό, όμως, σου προσφέρει πολλές χαρές, από μια βόλτα στο δάσος με καθαρό αέρα, μέχρι τη δυνατότητα να καλλιεργείς τα δικά σου φρούτα και λαχανικά. Η επαφή με τη φύση και την άγρια ζωή είναι από τις μεγαλύτερες απολαύσεις που χαίρομαι τώρα πια.
Η Λάνεια από ψηλά.
Ο Αντώνης δεν άρχισε τη ζωή του με μεγάλες προσδοκίες. Η ταπεινή καταγωγή, η μικρή Κύπρος, οι κακές επιδόσεις στο σχολείο, όλα ήταν παράγοντες που τον ανάγκασαν να προχωρά με τα πόδια γερά γειωμένα στο έδαφος. Ίσως αυτό να ήταν και μια σημαντική παράμετρος της επιτυχίας του. Απλός και ανθρώπινος, πρόσχαρος και πλακατζής, δεν πείθει ότι πρόκειται για έναν επιχειρηματία με επιτυχίες διεθνούς βεληνεκούς, που σύστησε στην Κύπρο μια ολόκληρη νέα οικονομική δραστηριότητα.
Ο ίδιος δε θεωρεί μόνο την επίτευξη ενός στόχου επιτυχία, αλλά και την πορεία μέχρι εκεί, τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά. Γι’ αυτό και πολλοί εργαζόμενοι, που βρίσκονται κοντά του από τα πρώτα βήματα της Kimagro, είναι σήμερα σαν μέλη μιας αλλιώτικης οικογένειας. Η ικανοποίηση που αντλεί από τη δημιουργία, το όραμα για ακόμα περισσότερα, το ήθος στη δουλειά και η ταπεινοφροσύνη ήταν ανέκαθεν συστατικά επιτυχίας, όχι μόνο του ίδιου, αλλά και όλων των Λεμεσιανών που έχουν ξεχωρίσει. Αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά είναι και ο λόγος που αξίζει ένα τέτοιο αφιέρωμα του All About Limassol Official (Επίσημου Οδηγού της Λεμεσού), αναδεικνύοντας όσα μπορούν να αποτελέσουν κινητήριες δυνάμεις εξέλιξης στην πόλη.
