Μέγαρο Πηλαβάκη

Αρχιτεκτονική
Πολιτισμός - Τέχνες
Κοινωνική Ζωή
  • Dec 03, 2017

To 1919 αρχίζει η ανοικοδόμηση ενός μεγάρου που όμοιό του δεν είχε δει η Λεμεσός. Περίτεχνες διακοσμήσεις σε σκαλιστές πέτρες, με μορφές μικρών Ερώτων και γιρλάντες στα πλαίσια των ανοιγμάτων, με τις σειρές από κίονες, με τα αριστοκρατικά μπαλκόνια και τα τοξωτά ανοίγματα στις πόρτες και τα παράθυρα. Το εντυπωσιακό αυτό κτίριο ήταν το αποτέλεσμα της φιλοδοξίας του μεγαλεμπόρου Αντώνη Πηλαβάκη για μια ιδιωτική κατοικία με επιδράσεις από την αρχιτεκτονική του καζίνο στο Μονακό, όπου συνήθιζε να κάνει τις διακοπές του κάθε χρόνο.

Ο ίδιος αποτύπωσε στη μνήμη του τις γραμμές του επιβλητικού καζίνο, τις οποίες μετέφερε στο δικό του μέγαρο, του οποίου τα σχέδια δημιουργήθηκαν στο Παρίσι, μετά τη γνωριμία του με έναν Έλληνα που εργαζόταν στο γραφείο του Edouard Niermans. Για την προσαρμογή των σχεδίων στα κυπριακά δεδομμένα, φαίνεται να βοήθησε ο Κερκυραίος αρχιτέκτονας, Ζαχαρίας Βόνδας, με τον οποίο ο Αντώνης Πηλαβάκης συνδεόταν φιλικά.

Η ανέγερση διήρκησε 15 ολόκληρα χρόνια και το 1934 αποκαλύφθηκε ένα οικοδόμημα που προκάλεσε κύματα ενθουσιασμού, με το μέγεθος και την περίτεχνη διακόσμηση, που όμοιά της δεν υπήρχε στη Λεμεσό. Στο εσωτερικό, την τεράστια γαλαρία του προθαλάμου βρίσκονται 4 κορινθιακοί κίονες, των οποίων η επιδερμίδα δίνει την εντύπωση μαρμάρου, ψευδαίσθηση που οφείλεται σε παλαιά τεχνική, με κερί, έργο τεχνιτών από την Ελλάδα. Το δάπεδο ήταν επιστρωμένο με πολύχρωμα πλακάκια, ενώ 2 ξύλινες βιτρίνες φιλοξενούσαν τη συλλογή αρχαίων ειδωλίων του ιδιοκτήτη.

Το 1966 το μέγαρο πωλήθηκε και ο Δήμος Λεμεσού στέγασε εκεί την Δημοτική Βιβλιοθήκη, που μέχρι τότε λειτουργούσε στο Δημαρχείο. Η μετατροπή της χρήσης του επέφερε πολλές επεμβάσεις, που αλλοίωσαν σημαντικά την αυθεντική του μορφή, με σημαντικότερες την αντικατάσταση του δαπέδου και το χρωματισμό των κολώνων με άσπρο χρώμα. Η καλυμμένη βεράντα της πρόσοψης έγινε μέρος του αναγνωστηρίου, και ξύλινα κουφώματα αντικαταστάθηκαν από μεταλλικά.

Η Δημοτική Βιβλιοθήκη, μετά από χρόνια επισκευών παρουσιάζεται και πάλι στον κόσμο της Λεμεσού αναπαλαιωμένη τον Δεκέμβριο του 2017.

Πηγή: Τάσος Ανδρέου, «Λεμεσός αναδρομή μνήμης», 2009
Φωτογραφίες: Ιστορικό Αρχείο Λεμεσού

* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα άρθρα του Project «Ιστορία της Λεμεσού» παρουσιάζουν υλικό που έχει προκύψει από τις μέχρι στιγμής ιστορικές έρευνες. Τυχόν νέα δεδομένα, ενσωματώνονται στα άρθρα αφού επιβεβαιωθούν.

On the right, there is the covered veranda, which later became part of the reading area of the library.
Δεξιά διακρίνεται η καλυμμένη βεράντα, που αργότερα έγινε μέρος του αναγνωστηρίου.
Pilavakis on the veranda of his mansion.
Ο Πηλαβάκης στη βεράντα του μεγάρου του.
The north-east side of the mansion.
Η βορειο-ανατολική πλευρά του μεγάρου.
Pilavakis in front of his under construction mansion.
Ο Πηλαβάκης μπροστά στο υπό ανέγερση μέγαρό του.
The road north to the mansion (by Photo Varouj).
Ο δρόμος βόρεια του μεγάρου (φωτογραφία: Photo Varouj).
The fountain welcomes the visitors of the mansion.
Το συντριβάνι υποδέχεται τους επισκέπτες του μεγάρου.
The interior of the mansion with the colorful tiles, which were removed after 1966.
Το εσωτερικό του μεγάρου με τα ποικιλόχρωμα πλακάκια, που αφαιρέθηκαν μετά το 1966.
The entrance of the mansion.
Η είσοδος του μεγάρου.
Pilavaki Mansion is located in the heart of the city.
Το Μέγαρο Πηλαβάκη βρίσκεται στην καρδιά της Λεμεσού.
The mansion in its latest use in a photo by Titos Kolotas.
Το μέγαρο στη νεότερη χρήση του ως βιβλιοθήκη, σε φωτογραφία του Τίτου Κολώτα.
The covered veranda during the use of the mansion as a library.
Η καλυμμένη βεράντα κατά τη χρήση του μεγάρου ως βιβλιοθήκη.
The front of the mansion.
Η πρόσοψη του μεγάρου.
The interior of the mansion, when it was used a a library.
Το εσωτερικό του μεγάρου κατά τη χρήση του ως βιβλιοθήκη.
8507